Farruco Sesto – NÓSdiario

Se algún país sabe de emigración é Galiza.  Pois practicamente todas as familias galegas, directa ou indirectamente, levan xa dous séculos bebendo desa auga que flúe e reflúe sen parar.  E moitos de nós, mesmo, mergullámonos nela. Con base a ese coñecemento parece útil, en termos humanos pero tamén políticos, comprender o que aconteceu, entre 2015 e 2020, coa emigración en Venezuela, coa que existen tantos vínculos. Sobre todo, porque foi un gran motivo de manipulación mediática.

O primeiro que hai que dicir é que historicamente Venezuela é un país de inmigración, é dicir, de recepción de emigrantes de todas partes. E nunca foi, nin seguramente será, un país xerador de emigración. Para comprendermos esa paréntese puntual de seis ou sete anos, vaian as seguintes anotacións:

•        En 2013 a dereita opositora, seguindo o seu costume, descoñeceu a vitoria presidencial de Nicolás Maduro e lanzou un plan de violencia e subversión co obxectivo de derrocar ao goberno

•        En paralelo, sobre todo a partir de 2014, os EUA iniciaron unha brutal guerra híbrida contra Venezuela (bloqueo comercial,  sancións, sabotaxe de servizos, ataque á moeda, etc.) para retorcerlle o brazo ao país, segundo expresión de Obama, coa finalidade de producir tal deterioración das condicións de vida, que o pobo se vise obrigado a renunciar ao seu proxecto histórico e cambiase a súa orientación política. (Vana ilusión)

•        O exembaixador ddos EUA en Venezuela William Brownfield, daquela membro do equipo da Secretaría de Estado, haberíao de recoñecer despois, falando desas “sancións”, cando dixo en castelán:

 “…neste momento quizais a mellor resolución sería acelerar o colapso aínda que produza un período de sufrimento maior, por un período de meses ou se cadra anos”

•        Para poñer a guinda no pastel, en 2015 Obama lanzou un decreto (aínda hoxe vixente) que declarou a Venezuela “ameaza insólita e extraordinaria para a seguridade dos EUA”.

•        Compre anotar de paso que, nesa guerra híbrida, a oposición de extrema dereita, estableceu alianzas co narco-paramilitarismo colombiano así como coas súas réplicas locais en Venezuela, tales como o Tren de Aragua, (hoxe extinto) ás que apoiou loxisticamente, para sumalas aos plans subversivos.

•        É entón, no cénit desa estratexia subversiva, de escaseza e violencia, cando a oposición dereitista promoveu unha campaña mediática sen precedentes, incluíndo o uso masivo das redes, para estimular á poboación a emigrar e  “fuxir da ditadura”.

•        De maneira que se pode afirmar que o fenómeno de emigración descoñecido até daquela, que se produciu puntualmente en Venezuela, foi o resultado natural dun plan deseñado para facer cachizas da vida diaria do pobo venezolano, co fin de afectar a súa vontade política.

•        Pero como para a dereita todo é mercadoría, ocorreu tamén que o control e manexo dunha parte desa emigración inducida, converteuse nun negocio para os dirixentes da oposición, a través do acceso a fondos  humanitarios procedentes de organismos internacionais, pero tamén coa cobranza directa aos propios emigrantes, por xestións de translado e falsificación de documentos, en moitos casos até os propios EUA.

•        Paradoxalmente e en paralelo, esa mesma oposición fascista promoveu no exterior, particularmente en América Latina, unha campaña de odio e desprezo contra os propios emigrantes aos que Julio Borges, “chanceler” do “goberno” de Guaidó, chegou cualificar de praga ou peste.

•        A partir da pandemia, nommeadamente  en 2020 e 2021, sucedeu que esta onda migratoria episódica comezou a reverter, co regreso paulatino a Venezuela dunha parte dos migrantes.  Dous anos antes, en 2018, o goberno bolivariano lanzara a misión “Volta á patria” para facilitar o retorno dos seus emigrantes, poñendo á súa disposición avións e axudas loxísticas. No de hoxe, a cifra de retornados supera amplamente o millón de persoas.

•        Con respecto ás dificultades dos venezolanos migrantes nos EUA que foron ameazados, detidos e maltratados polas autoridades daquel país, Venezuela manifesta a súa disposición para recibilos incondicionalmente, esixindo ao mesmo tempo que os seus dereitos humanos sexan respectados en todo momento.

•        En relación aos centenares que foron deportados ilegalmente, acusados de terroristas, sen probas nin xuízo, aos campos de concentración de Bukele no Salvador, o goberno bolivariano reclama o seu regreso a Venezuela sen dilación, ao mesmo tempo que denuncia o caso nas Nacións Unidas como tráfico de persoas.

PASCUAL SERRANO –  Mundo Obrero

O tremor de terra producido por Trump ao pechar a Axencia dos Estados Unidos para o Desenvolvemento Internacional (USAID) sentiuse en todo o mundo. Moitas persoas coidaban que a decisión tiña que ver coa liña neoliberal de suspender o apoio a proxectos de cooperación ou humanitarios, pero a esquerda internacional sabe que a USAID era, basicamente, unha axencia de intervención e desestabilización contra gobernos e países que non eran do gusto dos EUA. De feito, o orzamento da USAID para fins políticos era de 16,8 mil millóns mentres os fondos para axuda humanitaria só recibían 10,5.

Un apartado interesante dos orzamentos políticos era o destinado a xornalistas e medios de comunicación. Grazas a unha denuncia de Reporteiros sen Fronteiras (RSF) moi aquelados pola importante cantidade que deixaran de percibir da USAID, puidemos coñecer algúns detalles. Por exemplo, que o orzamento asignado para apoiar a medios independentes e redaccións no exilio, e garantir a liberdade de información era de 268 millóns de euros.

E non so para xornalistas e medios. RSF sinala que “hai tamén grandes ONG internacionais que apoian medios independentes (é o caso do International Fund for Public Interest Media) como pequenos medios locais que serven a audiencias en países con censura como Irán ou Rusia”.

De novo “independentes” e láianse de ficaren sen fondos do goberno dos EUA que eran quen os tiña comprados. Resulta ben elocuente.

Medios de comunicación de máis de 30 paises dependían dos orzamentos da USAID, segundo unha nota informativa da propia axencia que xa foi retirada da internet; en 2023 financiaran a formación e o pago a 6.200 reporteiros, asistiran a 707 medios non estatais e apoiaran 279 organizacións comprometidas “na defensa do xornalismo independente”. De novo “independentes”, e estaban comprados. Para 2025, o orzamento de axuda exterior para xornalistas e prensa incluía 268.376.000 dólares.

Moitas organizacións e medios expresan desacougo e inquedanza mentres outros calan coma petos por non quedaren na evidencia de estar na nómina do goberno dos EUA.

Algúns dos medios e xornalistas expulsados da nómina da USAID , por exemplo na Bielorrusia ou Irán, lanza a voz de alarma de que o espazo que abandonan por falta de pago pode ser ocupado pola propaganda dos gobernos que antes criticaban, Coma se o que eles facían non fose propaganda do goberno de ashington.

INDEPENDENTES/COMPRADOS

RSF  láiase “do risco da entrada de novas fontes de financiamento nestes medios que  poderían influír na súa liña editorial e afectar a súa independencia”. Seica non o facía o goberno de Estados Unidos cando lles pagaba a nómina? Avisan que as persoas responsábeis deste medios, antes escribían ao dictado da USAID,  poderían deixarse influír por novas fontes de financiamento.

Informan que, na Ucraína, 9 de cada 10 medios dependían do financiamento da USAID. Podemos imaixnar a pluralidade informativa dun país no que o 90% dos medios viven do diñeiro dunha potencia estranxeira. E cando esas nóminas desaparecen, denuncian que a liberdade de expresión está a morrer. É do que se queixa a directora xeral de Slidstvo.Info, que denuncia a suspensión do 80% do seu orzamento a causa do peche da billa da USAID. «Algúns corren o risco de pechar ou ser comprados por empresarios ou oligarcas; temo que o diñeiro ruso pode entrar no mercado e intensificar a propaganda». Así que se entra diñeiro ruso chega a propaganda e cando o diñeiro ven dos EUA, chega liberdade de expresión.

Non deixa de ser curioso que RSF afirme no seu comunicado que coa suspensión inesperada destas axudas están a “dar un duro golpe á liberdade de prensa”. Finanzar medios de comunicación públicos por parte de calquera Estado, considérase intervención gobernamental que atenta contra a liberdade de expresión, mais cando é o goberno dos EUA o que compra xornalistas e medios en máis de 30 países, o que fai é garantir a liberdade de prensa.

Sería ben interesante que os que alarman nas redes sociais contra medios  de comunicación finanzados polos gobernos de Cuba, Venezuela, Rusia ou China, fixesen algo semellantes cando falan de dalgúns dos 707 medios e 6.200 xornalistas pagados polo goberno dos EUA.

(tradución ao Galego para TSA de Xiana Areán)

Delia Senín – Terra Sen Amos (Compostela)

Xosé Manuel Viqueira Sende, que fora presidente da Francisco Villamil de 2006 a 2010, lembrou que Cuba ten problemas para a provisión de recursos médicos por causa do  bloqueo imperial que atura dende os primeiros 60. A Villamil coa colaboración de 33 artistas de toda Galiza, do Concello de Compostela, voluntarios,  sindicatos e do BNG, presentou a mostra Coa Man no Corazón! que permitirá a adquisición de marcapasos para Medicuba-Europa.

Desprezando toda a información manipulada contra a illa, Viqueira afirmou que “quen ten visión de futuro, aposta por Cuba”. A mostra contén obra  de 36 artistas en soportes, tamaños e técnicas diversas e está inspirada na figura do Che. Abre no Centro Sociocultural Maruxa e Coralia de Compostela, no que mal se cabia o día da inauguración. Durante as presentacións, o pintor Yoseba Muruzábal rematou un retrato sobre táboa a vista do público .

Goretti Sanmartín, alcaldesa de Compostela, celebrou a  iniciativa:   “Atrae dende o  título: Coa man no corazón! , quer dicer: co ánimode todas as persoas que participamos nela, co corazón do feixe de artistas que aportaron obra para poder asistiren de feito a eses outros corazóns que precisan marcapasos en Cuba”.

Ingrid Izquierdo, Cónsul Xeral de Cuba en Compostela, notou que a firme oposición do pobo de Cuba a dominación imperial é, dende os 60, a causa central dos mecanismos coercitivos, de presión económica que multiplican os EUA contra a illa: cortes de subministro eléctrico, dificultades de recibir o combustíbel que produce a enerxía, pois todo barco que descargue en Cuba terá prohibido arribar a portos dos EUA. “O Bloqueo significa para o pobo cubano escaseza e carencias e, neste contexto, iniciativas solidarias coma a de Coa man no corazón! son de vital importancia”.

Francisco Sebio,  presidente da Francisco Villamil,  lembrou o éxito da precedente mostra organizada por Pepe Beiroa fins dos 90 para “rachar co bloqueo que había, e aínda hai, e axudar a Revolución Cubana”. 

Rosa Miriam Elizalde – La Jornada (México)

A Marco Rubio –Little Marco, como o chama o seu xefe na Casa Branca– ignórao a diplomacia trumpista. Déronlle como premio de consolación, a tarefa rastreira de intensificar o ataque contra a illa onde naceran os seus pais. O presidente Trump non considera a Rubio capaz de negociar con Zelensky ou Putin, mais o ministro encargado das relacións dos EUA co mundo, deu impulsado, en menos de un mes, sete medidas contra Cuba que elevan a niveis insoportábeis o castigo colectivo imposto polo bloqueo estadunidense contra a illa.

Anunciados nas sextas feiras pola tarde, pasaron case sen se notar, pero son un paquete de medidas que disparan fogo graneado contra os cubanos na illa e mesmo contra aqueles que viven fóra dela. A reincorporación de Cuba á Lista de Estados Patrocinadores do Terrorismo é a medida máis grave do cerco financeiro contra Cuba; aplícase sen xustificación ningunha e agrava significativamente os efectos do bloqueo económico e comercial ao disuadir a bancos e institucións internacionais de operar con Cuba por temor a sancións da Casa Branca. A reincorporación na lista implica obstáculos adicionais para importar bens de primeira necesidade, recibir créditos e acceder ao finanzamento internacional.

Restablecendo a lista de entidades cubanas restrinxidas, actualizaron a relación de empresas e entidades cubanas coas que Estados Unidos prohibe realizar calquera transacción. A medida, claramente extraterritorial, busca impedir o comercio e o investimento en sectores críticos da economía cubana. Afecta nomeadamente ao turismo e as transaccións financeiras con terceiros países.

O Título III da Lei Helms Burton, tamén reactivado, invita a cidadáns estadounidenses (incluídos a cubanos nacionalizados) presentar demandas contra empresas estranxeiras que invistan en propiedades nacionalizadas en Cuba trala Revolución de 1959. Xa que logo, a nacionalización de propiedades polo Estado é un dereito commún refrendado pola Lei. O Título III busca impedir o investimento estranxeiro e xerar inseguridade xurídica para empresas internacionais interesadas en comerciaren con Cuba.

A suspensión da licenza para transaccións con Orbit SA, Impide a Cuba recibir remesas desde os EUA. Isto afecta directamente a miles de familias cubanas que reciben con regulariedade xiros para cubrir necesidades básicas. Ao cortar unha das poucas fontes de obtención de divisas, o governo de Trump busca debilitar aínda máis a economía cubana para crear unha crise social interna.

A suspensión do permiso humanitario de entrada nos EUA para reunificación familiar, afecta a boa parte dos máis de 900 mil cubanos que chegaron a EU desde outubro de 2021 que poderían ser deportados. Co endurecemento do bloqueo, Washington incentivounos para que saísen de Cuba e inmigraran a EUA; agora pretende deportalos.

Coa suspensión do outorgamento de visas para intercambios, busca debilitar os vínculos culturais e académicos. A administración Trump nega visas a cubanos participantes en intercambios culturais, académicos e científicos nos EUA. Ningún equipo cubano, nin sequera infantil, poderá participar en competicións deportivas rexionais ou bilaterais en territorio estadunidense.

Outra acción particularmente agresiva, impón restricións de visas a cubanos e estranxeiros vinculados a programas de cooperación Sur-Sur nos que participa Cuba, especialmente no sector da saúde. A medida forma parte da campaña de cerco contra as Misións Médicas Cubanas, afecta a capacidade de Cuba para ofrecer asistencia médica internacional e criminaliza a cidadáns de terceiros países involucrados en proxectos de colaboración con Cuba.

A administración Trump incluíu Cuba na Lista de Adversarios Estranxeiros, xunto a Venezuela, Irán, Rusia e China, limitando así o acceso cubano á tecnoloxía estadunidense, especialmente en intelixencia artificial.

E poñerase peor. The New York Times filtrou esta semana que o goberno de Trump elaborou unha lista vermella de países cuxos cidadáns terían “categoricamente prohibida” a entrada aos EUA. Por suposto, a illa está neste grupo ao sumar Cuba a Irán, Libia, Corea do Norte, Somalia, Sudán, Siria, Venezuela e O Iemen.

Ao monstro, como diría a Nobel austriaca Elfriede Jelinek, escóitaselle arfar.

Traducido ao Galego para TSA, por Águeda Louro.

Alina Pereira – Juventud Rebelde

En visitas que aportan información sobre iniciativas e actividades de interese xeral ao longo da iIla, o Presidente Díaz-Canel chegou na mañá de venres 8 ao municipio de Guanajay, acompañado de Roberto Morales, secretario de Organización do Comité Central do Partido, a Empresa Produtora de Autobuses Evelio Prieto Guillama, un importante obradoiro que está a reparar cen unidades de transporte público para servizo urbano da capital do país. Un paso cara adiante que pode darse grazas a colaboración da República Popular China. As primeiras unidades estarán listas para outono.

A unidade non baixou o seu ritmo de traballo nin nos momentos máis duros da Covid-19. Das súas naves sairan proxectos para consolidar o transporte ferroviario, a produción de triciclos eléctricos e unha liña de ensamblaxe de ciclomotores. Comentando estas iniciativas, o Presidente salientou a importancia de atopar saidas nun entornoo de graves problemas.

A Taconera, en Guanajay, foi a segunda parada no itinerario. En diálogo directo coa vecindade, Díaz- Canel falou con orgullo dos 375 anos que vai celebrar o concello, e do feito de ter nacido naquelas terras o patriota e militante comunista Carlos Baliño. “Da común autoestima ven a unión e a harmonía que facilitan chegar a cada propósito trazado”.

Dentro dese barrio en transformación, Díaz-Canel visitou a escola primaria que leva o nome de José Ramón Martínez, na que saudou a estudantes e profesores. O percorrido foi até o Centro Primero de Enero, onde puideron escoitar o testemuño do labrego Alexander Gradua, da Cooperativa de Créditos e Servizos Eduardo Panizo. Camiñando entre os derregos de 54 hectáreas de cultivo, Gradua deu conta dos resultados fóra do común na produción de hortarizas e froita. Díaz-Canel interesouse polos modos de pago aos produtores, e salientou os resultados de intercalar cultivos para aproveitar a terra ao máximo.

“É a dignificación do campo”, expresou o Presidente no seu paso polas hortas vizosas do municipio de Alquízar, na provincia de Artemisa. Fíxoo en clara alusión ao desexábel que resulta que un produtor agrícola mellore o seu nivel de vida e reciba unha renda correspondente ao seu esforzo.

A reflexión tivo lugar na Empresa Agropecuaria Municipal, a vista dos excelentes resultados dun proxecto de cesión de terras en usufruto a produtores privados. En diálogo cos labregos, o dignatario resaltou o labor despregado na produción de viandas e vexetais. Non pasou por alto Díaz-Canel todo o que alí se fixo para recuperar a totalidade das áreas afectadas pola arremetida, hai catro meses, do furacán Rafael. Durante o percorrido polas terras vermellas –nas que se obtén unha alta produción de pataca–, os responsabeis da agricultura artemiseña informaron ao mandatario que comezou a campaña da colleita do tubérculo, un dos alimentos máis demandados pola poboación.

A estación experimental asociada ao Instituto de Investigaciones de Ingeniería Agrícola, foi outra das entidades de Alquízar visitadas pola dirección do país para coecer de primeira man a efficiencia e innovación que permitiron dar cabo a oito proxectos para producir alimentos e ter outro en fase de execución.

A visita reforza a certeza de canto beneficio pode nacer se a ciencia intervén e das múltiples posibilidades do mundo das sementes que xa deran como froito un proxecto en marcha sobre a vainilla. O proxecto é estender a experiencia noutras áreas de Cuba.

Boas novas na Candelaria

O terceiro municipio visitado pola dirección do país na provincia de Artemisa foi Candelaria. Alí, na finca Los Sementales, do consello popular Premontaña, o Presidente conversou co técnico de extensión gandeira Yoandy González Cárdenas, quen en 12 anos de labor como usufrutuario logrou inefábeis resultados na cría de gado maior, porcino, equino, e de aves.Díaz-Canel eloxiou a beleza do lugar, a limpeza e a orde, e recoñeceu a eficiencia coa cal se desempeñou González Cárdenas.

O segundo destino foi o consello popular urbano de La Candelaria, no cal o mandatario reparou na positiva experiencia que esta clase de visitas permite aquilatar poredio de información directa das experiencias positivas e da clase de apoio que precisa cada lugar.

Díaz-Canel notóu que nestas visitas está presente a busca do diálogo directo co pobo no marco da complexa situación que atravesa o país. “Os problemas non os crea a Revolución senon o imperio que procura humillarnos para quedar con todo, mais debemos ter presente que podemos saír adiante se contamos coa intelixencia e o talento do noso pobo e permanecemos unidos”.

Ofreceu o visitante detalles sobre os pasos que está a dar Cuba no cambio do seu modelo enerxético. “Sete  parques solares estarán listos este mes e cando remate o ano, teremos incorporado 1.000 mw ao Sistema Eléctrico Nacional”.

A seguinte parada, dentro de La Candelaria, foi en Mango Dulce, onde foran emprazados paneis solares fotovoltaicos, fonte de enerxía limpa e renovábel, no que antes era un ermo. “Que a sincronización vea con éxito”, desexou o dignatario ao despedirse das traballadoras e traballadores, en referencia ao importante suceso que terá lugar 25 de marzo.

E así, paseniño, seguindo o principio de que o triunfo é posibel, os fillos de Cuba van tecendo un dos relatos de resistencia popular máis fermoso e intelixente.

(Artigo traducido ao Galego para TSA por Ana Baliño)