Rosa Miriam Elizalde – La Jornada

Só unha vez, que saibamos, o goberno dos EUA admitiu publicamente ter boicotado o acceso de Cuba a Internet. Novembro de 2022, o Departamento de Xustiza recomendou á Comisión Federal de Comunicacións a negativa dun permiso para a illa conectar ao cabo oceánico que comunica aos países do Caribe co continente americano. O argumento foi cómico. Alegou o risco de Cuba poder interconectar con China ou Rusia para estes usar a illa de pasarela para interferir a Rede estadounidense. A Rede Arcos-1, que pasa a 32 quilómetros da Habana, e leva máis de dúas décadas activa, conecta a 24 puntos de ancoraxe a Internet de 15 países do continente, a maioría con relacións fluídas e prolongadas cos adversarios estranxeiros que tiran o sono a Washington.

Só con responsos non che hai conexión a Internet. Son precisas alomenos tres condicións: una rede de telecomunicación, as computadoras ou equipos electrónicos que dialogarán cos seus pares no mundo e unha cultura de uso destas tecnoloxías. Se se vive nunha illa, necesítase máis que en calquera outro lugar de cabo submarino para conectar coas redes continentais. De feito, o 99 por cento do tránsito de datos en todo o mundo, terra firme ou non, navega por medio de cabos oceánisco, nos máis dos casos de fibra óptica, que suman máis dun millón de quilómetros.

Internet foi pensada como unha rede onde a información transita por camiños alternativos, para garantir a circulación de datos. Naceu dun decreto da presidencia de Kennedy en1962 depois de a Crise de Outubro ou Crise dos Mísiles evidenciar a vulnerabilidade dos sistemas de mando e control unidireccionais en caso de ataque nuclear. Con todo, a redundancia da rede ten hoxe máis limitacións que cando xurdiu Internet, porque case todos os cabos de fibra óptica conducen a EUA onde se atopa a columna vertebral da rede de redes.

Esta estrutura desigual dos cabos do Internet, fai que calquera información que se transmita dende América Latina cara a Europa, mesmo se é enviada dende un servizo na Patagonia a medio de servidores locais, pase case sempre polo NAP das Américas, situado en Miami. Por riba, os grandes cabos de fibra óptica que cruzan os océanos son propiedade dun feixe de empresas ligadas aos servizos de espionaxe, como explicara o ex axente estadounidense Edward Snowden.

Cuba, con unha extensa e ben documentada tradición de interferencias externas nas súas comunicacións, non é protagonista de intromisión ningunha. Sen ir máis lonxe, un informe de investigación conxunta publicado en setembro de 2023 polo Centro Nacional de Resposta a Emerxencias de Virus Informáticos de China e a compañía de seguridade da internet Qihoo 360 Technology, acusa á Axencia de Seguridade Nacional de Estados Unidos de dirixir máis de 10 mil ataques cibernéticos contra China, coa substracción de 140 gigabites de datos de importancia.

É imposible demostrar que Cuba sexa ameaza da ciberseguridade nestas condicións. Importa suliar que é a primeira vez que o Departamento de Xustiza admite, mediante unha recomendación burocrática, que Washington impide a conexión ao cabo submarino: Se cadra algún día recoñezan que entre os seus moitos bloqueos á illa está o de impedirlle adquirir tecnoloxía informática, amais de enormes dificultades para que poida acceder a servizos dixitais.

UNHA DÉCADA DE CENSURA

Repasando os principais fitos da guerra dixital de Estados Unidos contra Cuba, enténdese ben esta trapalleira historia. Mentres Europa e a maioría dos países de América Latina accederan a Internet a mediados dos anos 80 do século pasado,  a Cuba impuxéranlle unha década de censura da National Science Foundation (NCF) que impedia aos EUA chamar ou recibir sinal dende a illa.

Durante o Período Especial -a crise que sobreveu tras o derrube dos procesos socialistas en Europa do Leste a inicios dos anos 90 do século pasado-, a situación experimentou un cambiou considerábel. Os EUA coidaron que o socialismo en Cuba tiña os días contados e apostaron por unha glasnost dixital (transparencia dixital) para introducir propaganda estadounidense a eito e acelerar o desexado cambio de réxime en Cuba polo que aposta Washington dende hai máis de 60 anos.

A partir de 1996 e ao abeiro dunha normativa coñecida co noome de  Lei Torricelli ou Lei para a Democracia de Cuba, foi posibel a conexión da illa a Internet, pero só para acceder a contidos informativos, porque os límites ás prestacións que pode gozar un usuario cubano son ferreos. Administracións demócratas e republicanas mantiveron en pé estas políticas, aínda que Donald Trump aplicou unha estratexia de máxima presión  para asfixiar a economía cubana que foi continuada por Joseph Biden. Ambosdous presidentes incitaron a ultradereita cubana dos EUA a participaren activamente na creación de grupos privados e públicos en Facebook, a plataforma máis visitada da illa, co obxectivo de intoxicar a axenda pública nacional.

Hai evidenciaas de estes grupos teren incirrado as protestas de xullo de 2021 en Cuba, as da máis alta participación recordadas no país caribeño. O investigador estadounidense Alan Macleod infiltrouse nun destes grupos e demostrou que residen na Florida os principais incitadores dos disturbios en San Antonio dos Baños, a cidade na que comezaran as revoltas. “A participación de cidadáns estranxeiros nos asuntos internos de Cuba está nun nivel que dificilmente podería darse nos EUA”, escribiu Macleod en MintPress News, outubro de 2021.

Calquera investigador ten a man probas abondas do protagonismo do goberno dos EUA na campaña #SOSCuba, que xerou miles de contra-chíos (retweets) nos días previos e durante as protestas do 11 de xullo de 2021. Axentes das organizacións que reciben financiamiento do Goberno Federal, sementáronas e traballaron para inzalas a eito. Dende xaneiro do 2017 até setembro de 2021, documentouse que polo menos 54 grupos que operaron programas en Cuba, hai ben probasde teren recibido finanzamento do Departamento de Estado, a Axencia Internacional de Desenvolvemento de Estados Unidos (USAID) ou a National Endowment for Democracy (NED). Programas que duran dun a tres anos con finanzamento que ai de medio millón a 16 millóns de dólares.  A Casa Branca gabase do seu labor sen descanzo por identificar, recrutar, formar, finanzar e promover  persoas e organizacións determminadas a inzar o cambio político dentro da Illa.

Hoxe 7,5 millóns de cubanos (máis do 70 por cento da poboación) están conectados a Internet, mais non lles permiten en orixe ver Google Earth, usar o sistema de videoconferencia Zoom, nin descargaren sistemas informáticos abertos de Microsoft, nin comprar en Amazon, nin adquiriren dominios internacionais que poidan favorecer o turismo cara á illa, por mencionar algúns dos máis de 200 servizos e aplicacións bloqueados. Cando os provedores da internet detectan un acceso dende Cuba, estas empresas, estean en California, Madrid, París ou Toronto, aplican censura e advirten que o usuario se conecta dede un “país prohibido”.

Como parte da súa política para o cambio de réxime en Cuba, o goberno dos EUA, en pleno aliñamento bipartidista, intensifica nestes anos últimos o uso de técnicas de manipulación informativa en correspondencia co vertixinoso inzado do novo paradigma comunicacional, o dominio que exerce sobre as plataformas algorítmicas globais e a identificación de oportunidades e debilidades na sociedade cubana no proceso de transición cara ao escenario dixital.

Ergueu a asignación de recursos financeiros, tecnolóxicos e humanos con fins subversivos e adoptou medidas na estrutura normativa do bloqueo para facilitar o contaxio comunicacional na guerra non convencional contra Cuba, todo o cal reforza cada vez máis os instrumentos característicos da guerra cognitiva, segundo a denominación conceptual elaborada por sectores académicos, militares e políticos.

O Estado e a admiinistración de Cuba no entanto, adquiriron o conciencia do colosal reto que representa este novo escenario para a seguridade e defensa nacional, polo que elevaron o niivel de communicacións interna, de mobilización política e comunicacional e de acción cohesionada do Estado e de todo o pobo para contrarrestalo.

Xa que logo, case hai que lle dar as grazas ao Departamento de Xustiza dos EUA que afirma a cara lavada que é o seu goberno o que impide a conexión da illa á rede Arcos-1 que enlaza aos países caribeños. Se cadra por este camiño, Washington dará asumido que foi e segue a ser o inimigo número uno do acceso dos cubanos a Internet.

Versión en Galego para TSA de Áurea Couto.

Farruco Sesto – NósDiario

A superabundancia do tema Venezuela en tódolos medios de comunicación, así como a constante referencia a ela por parte dunha chea de políticos convencionais que a utilizan para resaltar a súa propia estupidez, pon sobre a mesa unha pregunta que vén ao caso: Que é o que pasa con Venezuela?

En verdade, poucos pensarían que un país de tamaño medio en canto a poboación, ao redor de 35 millóns, fóra un parteaugas tan importante da xeopolítica, como o é desde hai algúns anos.

Hai dúas razóns esenciais para que iso sexa así. Unha razón material: a do petróleo. E outra intanxible:  a do exemplo. A primeira delas adoita citarse moito máis que a outra, pero ao noso xuízo, as dúas teñen un peconsiderable. 

O que aparece en primeiro lugar é, pois, a existencia no territorio venezolano das maiores reservas petroleiras do mundo, ao mesmo tempo que a presenza doutras materias primas esenciais, tales como gas, ouro, ferro, aluminio, coltán, por citar algunhas. E tamén auga e biodiversidade. É evidente que, coa vista posta nelas, o infernal desexo de posesión destas materias primas, non lles permite conciliar o soño aos países occidentais de espírito imperial e neocolonial, particularmente aos EEUU. Necesitan endiañadamente poñer esa riqueza ao seu servizo.

Esta circunstancia de país con grandes riquezas naturais, é a que pon sen dúbida a Venezuela no mapa das tensións xeopolíticas, pois o petróleo, á fin e ao cabo, dígase o que se diga, é hoxe aínda unha fonte de enerxía imprescindible e o será por longo tempo, ata que as acaben as súas existencias.

A segunda razón, que tensa os ánimos nun sentido ou outro, é a do exemplo, vale dicir, a referencia como modelo dun país que, xustamente nos inicios do século XXI, logrou romper os seus tradicionais lazos dependentes, para transitar un camiño de plena soberanía, co apoio da gran maioría do pobo.

Brillante paradigma para uns, a dunha Venezuela independente, pero non para outros, que ven no exemplo da revolución bolivariana unha ameaza para os seus intereses.  De alí o seu protagonismo como tema constante na guerra cultural que se fai presente nos medios hexemónicos e nos espazos das redes. 

Para os medios do autodenominado Occidente, que cantan ao unísono con música paga, non valen argumentos  nin valen feitos. Non contan os mapas sempre dinámicos da realidade, senón os debuxos manipulados dunha xeografía inventada, onde Venezuela é un réxime oprobioso, que cada día atopa unha nova maneira de violar os dereitos humanos. Visións que se transforman en posicións predeterminadas na gran partida internacional de xadrez que se xoga no mundo de hoxe.

De maneira que non hai misterio algún. Estas son as razóns, a do petróleo e a do exemplo, polas que Venezuela é unha  invitada crónica e recorrente nos titulares de prensa, nos noticiarios de televisión e nas declaracións políticas para a galería.

 Unha revolución dentro da revolución

Pero mentres tanto, ante o barullo dos imbéciles, xorde unha pregunta inevitable: que é o que realmente está a ocorrer no país bolivariano?  Ou dunha maneira máis directa: Que é o que pasa en Venezuela?

A resposta neste caso é moi sinxela.

O que pasa é que Nicolás Maduro gañou as eleccións para a presidencia da República. E coa vitoria de Maduro, reafirmouse a vontade do pobo venezolano de seguir construíndo o socialismo. 

Coa economía enrumbada, a pesar de todas as agresións e bloqueos comerciais e financeiros, ata o punto de ser este ano o país latinoamericano con maior crecemento económico, Venezuela prepárase para impulsar con forza o seu Plan das Sete Transformacións.

Xustamente nestes días, o presidente deste país indomable,  chamou, a unha revolución dentro da revolución, para avanzar no goberno directo da xente, fortalecendo o estado comunal.

Mentres que na Asemblea Nacional trabállase no deseño e aprobación dunha lei contra o fascismo e o neofascismo, para consolidar a paz que o país necesita.

Dentro dese mesmo espírito, nestes días de setembro está a ter lugar en Venezuela un Congreso internacional contra o fascismo, con invitados de todos os continentes.

E para a primeira semana de outubro, está convocado o Congreso Nacional do Bloque Histórico Bolivariano, Popular, Chavista e Socialista de Venezuela para o Século XXI, que permitirá debater a visión programática, estratéxica e xeopolítica dos próximos 30 anos. De maneira que Venezuela, tranquila, sosegada e con nervios de aceiro, constrúe o seu futuro mentres croan as ras fastidiosas no estanque do xardín de Borrell.…

Casa das Américas – Terra Sen Amos

A repercusión internacional da carta aberta escrita polo xornalista galego Ignacio Ramonet ao presidente dos EUA, Joe Biden, reclamando a exclusión inmediata de Cuba da lista de países patrocinadores del terrorismo, segue a medrar en todo o mundo. O nixeriano Wole Soyinka, Premio Nobel de Literatura  en1986, sumous a outras voces solidarias entre as que se contan loitadores de movimentos sociais, sindicalistas, intelectuais, artistas, profesores e xornalisas, indignados pola arbitrariedade deste inhumano proceder do goberno dos EUA, verdadeiro atentado contra a Lei Internacional.  A seguir, o texto da carta.

Señor Presidente Joe Biden:

Señor Presidente, o seu mandato presidencial remata dentro de poucos meses. Permítome escribirlle, con todo respecto, en nome dun número importante de persoas, movementos sociais, sindicatos, asociacións humanitarias e organizacións non-gobernamentais de todo o mundo que asinan comigo esta carta e que esperan un xesto de vostede para reparar unha profunda inxustiza cometida 12 de xaneiro de 2021 polo seu predecesor, Donald Trump, cando, a unhas semanas de abandonar a Casa Branca, resolveu (sen base legal nigunha) reinscribir Cuba na infame Lista de Estados Patrocinadores do Terrorismo (Lista SSOT, polas súas iniciais en inglés).

Como vostede sabe, Presidente, esa lista SSOT é un mecanismo de política exterior concibido pola Secretaría de Estado (ministerio de Asuntos Exteriores) dos EUA para sancionar aqueles países que “prestan insistente apoio a actos de terrorismo internacional”.

As consecuencias máis atroces derívanse do risco asociado a calquera tipo de axuda humanitaria, negocio, investimento e comercio que implique a Cuba e, por extensión, aos seus cidadáns. Por exemplo, aos cubanos con cidadanía estranxeira que reúnen os requisitos para unha exención do Sistema Electrónico de Autorización de Viaxe (ESTA, polas súas siglas en inglés) para viaxar a Estados Unidos, denegóuselles esendereito. Aos cubanos residentes na Unión Europea pecháronselles contas bancarias xa que, polo feito de estar o seu país na lista SSOT, eles son automaticamente considerados  “clientes de alto risco”. Moitos grupos relixiosos viron conxelados  seus fondos e bloqueados os envíos de axuda humanitaria á illa. As persoas que tentan facer unha transferencia de diñeiro por PayPal ou Wise a familiares en Cuba poden ver seus fondos conxelados e as súas contas bloqueadas. A maioría dos bancos néganse a procesar pagos cubanos e conxen mesmo as sumas de diñeiro destinadas a actividades humanitarias. A presenza de Cuba nesa lista SSOT limita, para os particulares, a apertura de contas bancarias no estranxeiro, o uso de instrumentos para cobranzas e pagos internacionais, o acceso á banca dixital, a contratación de servidores e servizos en liña e mil impedimentos máis.

Señor Presidente, a inclusión de Cuba nesa lista SSOT provoca, ademais, que os viaxeiros estranxeiros de países incluídos no ESTA que desexan visitar Cuba teñan que solicitar un visado especial no Consulado Xeral da Embaixada de EEUU no seu país de orixe. Esta política, implementada pola súa Administración, ten un impacto nefasto na industria turística de Cuba, un sector de decisiva importancia para a fráxil economía da illa.

Señor Presidente, como vostede sabe, todo isto vén engadirse ás terribles consecuencias do cruel e ilegal bloqueo económico, comercial e financeiro contra Cuba que o Goberno do seu país mantén desde hai máis de 60 anos -descoñecendo a clara posición da Comunidade internacional e as sucesivas resolucións da Asemblea Xeral das Nacións Unidas -, co obxectivo de xerar unha situación de carencias e descontento na poboación que conduza a protestas contra as autoridades cubanas.

Semellante deseño agresivo, causante de tanta dor e tanto calvario para inocente poboación civil de Cuba, Señor Presidente, que atinxiu neste último decenio (como puido constatalo a súa propia esposa, Jill Biden, durante o seu percorrido pola illa en outubro de 2016) dimensións de castigo inhumano. O pobo cubano carece de acceso a moitos bens e recursos básicos: medicinas, alimentos, materiais de construción, fertilizantes, enerxía, maquinaria industrial, pezas de recambio que non se poden importar por figurar Cuba nesa lista. A onda migratoria actual cara a Estados Unidos, inédita na súa magnitude, é se cadra o exemplo máis ilustrativo do estrago e o sufrimento provocado polas medidas extremas e brutais contra a economía cubana derivadas tanto do criminal bloqueo como da inxusta inclusión de Cuba na infame lista SSOT.

Tampouco ignora vostede, Señor Presidente, que, en maio de 2024, o Departamento de Estado tomara a decisión de retirar a Cuba da lista de “Estados que non cooperan na loita contra o terrorismo”. Unha decisión acertada e xusta. A pesar diso e de maneira contraditoria, incongruente, confusa e inxustificábel, a súa Administración insiste en manter a Cuba na lista SSOT, a dos Estados patrocinadores do terrorismo. Como é posible afirmar, ao mesmo tempo, que Cuba coopera na loita mundial contra o terrorismo, e, paralelamente, acusar á Habana de patrocinar abertamente o terrorismo? A mellor maneira de clarificar esa contradición, é tirar Cuba, de inmediato, da lista SSOT.

Señor Presidente: nunha iniciativa de xustiza e lucidez política, a Administración do presidente Barack Obama, da cal vostede formaba parte, retirara Cuba desa lista miserábel en 2015, paso moi positivo para forxar, por fin, unha relación máis construtiva coa Habana. Durante o Goberno de Barack Obama, sendo vostede Vice-Presidente dos EUA, foi real a oportunidade de avanzar cara a unha normalización das relacións diplomáticas entre dous veciños con sistemas políticos diferentes pero dispostos a se entenderen en base ao respecto mutuo.

Non é novo para o Señor Presidente que Cuba sempre denunciou e combateu o terrorismo; endexamais lle prestou apoio nin patrocinio. Nunca o practicou. Dende hai 65 anos, mália tensións que puideron existir entre os EUA e Cuba, non lle hai evidencia dun só caso de acción violenta no territorio estadounidense que fose apadriñado, directa ou indirectamente, pola Habana. Nin un só caso! Pola contra, Cuba foi un dos países máis atacados por organizacións terroristas. Máis de 3.500 cidadás e cidadáns cubanos morreron en atentados cometidos por grupos terroristas finanzados, armados e adestrados por organizacións violentas con base, nos máis dos casos, nos EUA. Un mundo ao revés. Vostede sábeo.

Ao señor Presidente  non lle falta evidencia de que incluíndo -inxustamente- a Cuba nesa lista SSOT estalle a aplicar ao país e a toda a súa inocente poboación, numerosas e dolorosas medidas unilaterais de castigo. Nunca deixou Cuba de promover a paz, como confirma a iniciativa de Gustavo Petro que, a pouco de ser elexido Presidente de Colombia, retirou a solicitude de extradición dos dirixentes do ELN como parte da súa iniciativa de “Paz Total”. A Habana, pola súa banda, aceptou ser de novo anfitrión e garante das conversas de paz entre Bogotá e o ELN. Non descoñece vostede, que grazas á intermediación de Cuba, o 9 de xuño de 2023, na Habana, o presidente Gustavo Petro e Antonio García, comandante guerrilleiro do ELN, déronse a man nunha reunión onde se acordou, por primeira vez, un punto da axenda pactada e un cesar o fogo bilateral que constitúe un paso histórico cara ao silenzo das armas e a paz definitiva en Colombia. Un alto o fogo que, por certo, renovouse na Habana seis meses despois, tras cruciais xestións do Goberno cubano. Logo de meses, Cuba acolleu unha nova proposta do Goberno de Colombia de ser garante e sede alternativa doutro proceso de paz, esta vez co grupo armado rebelde Segunda Marquetalia.

Señor Presidente, Cuba non só é promotor da paz senón que, como ningún outro país do mundo, promove a saúde. No curso do últimos vinte anos, A Habana enviou máis de 600.000 profesionais e técnicos sanitarios a uns 165 países. Isto aliviou o sofrimento de moitos enfermos e salvou a vida a millóns de persoas en todo o mundo.

Cuba, señor Presidente,  non só promove a paz e a saúde senón que, como ningún outro país, fomenta a educación, como constatou a propia UNESCO en repetidas ocasión. Miles de mestres e de profesores cubanos interviron en decenas de países para erradicaren o analfabetismo e impulsar a escolarización de millóns de nenas e nenos. Iso é, precisamente, a antítese de promover o terrorismo.

En 2021, Señor Presidente,  a pouco de vostede se instalar na Casa Branca, varios altos funcionarios da súa Administración prometeran que revisarían a inclusión de Cuba na lista SSOT. En outubro de 2022, o seu propio Secretario de Estado, Anthony Blinken, reiterou esa promesa. En 2023, corenta e seis Congresistas, moitos deles demócratas, remitíranlle unha carta na que lle requerían o cumprimento da súa promesa. En xuño de 2024, durante o 56 período de sesións do Consello de Dereitos Humanos da ONU, nunha declaración conxunta, nada menos que 123 países esixíronlle o mesmo ao seu Goberno. Promesas e demandas de tanta importancia non deron conseguido nin un paso da súa Presidencia para rematar a descomunal inxustiza cometida contra Cuba.

Esta situación ten que rematar, Señor Presidente. Vostede sábeo. Non hai nin un só argumento consistente nin razoábel para acusar a Cuba e manter á súa poboación baixo tan ilegal e inhumano castigo colectivo. Vostede ten autoridade para, antes de abandonar a Casa Branca, corrixir ese cruel absurdo e retirar Cuba da lista SSOT. Fágao xa!

Coa esperanza de que saiba vostede, Señor Presidente, estar á altura deste momento histórico e atenda este pedido, despídese respetuosamente de vostede,

Ignacio Ramonet

Versión en Galego de Erea del Rio Iglesias.

As persoas que queiran suscribir o documento pode facelo no seguinte enderezo casadelasamericas2024@gmail.com

Lina Devesa – TSA

A comemoración do 64 aniversario da Federación de Mujeres Cubanas (FMC), organización da vital forza da Revolución é ocasión de lembrar a histórica entrevista con Yolanda Ferrer Gómez, fundadora da Federación e responsábel da súa dirección dende o momento da desaparición física de Vilma Espín. O prezado documento detalla e explica o empoderamento da muller en Cuba e o seu central protagonismo dentro da construción do socialismo cubano. “No triunfo da Revolución eran moi poucas as mulleres con participación activa na vida pública perto de 194 mil traballadoras que representaban o 12% da forza laboral de Cuba; non todas tiñan salario polo traballo que realizaban. A ocupación dábase en sectores tradicionais: educación, tabacaleiras, e  o 70% no servizo doméstico nas peores condicións. No de hoxe as mulleres representan porcentaxes importantes da forza laboral activa no sector estatal civil e no sector do traballo por conta propia. Tamén son un alto por cento das matrículas nas universidades, en contraste co 1% de antes do triunfo da Revolución”.

A Federación exerceu un papel central na elevación do nivel cultural, educacional, da preparación das mulleres e na participación das mulleres nos sectores de dirección do país. “Antes da Revolución podían contarse cunha man ás mulleres con responsabilidades na dirección. Hoxe existen 10 mulleres membros do Consello de Estado, unha viceprimeira ministra e 5 ministras. Tamén representan o 55.74% do Parlamento cubano. O empoderamento da muller protagoniza todos os ámbitos e níveis da vida económica, política, social e cultural do noso país”.

Vilma tivo a responsabilidade e o grande mérito de dirixir unha Revolución dentro da Revolución. “Vilma é o corazón da Federación, o seu motor impulsor; símbolo e modelo das mulleres cubanas pola súa autoridade, o seu prestixio, as súas ideas revolucionarias, a forma de ensinar, a súa modestia; unha heroína da Revolución coa modestia persoal de ser unha máis entre as mulleres cubanas, unha sinxeleza que a prestixiaba enormemente porque ao mesmo tempo é intérprete fiel das ideas de Fidel no que corresponde á igualdade da muller. Ao tomar conciencia criativa do movemento de mulleres para a Revolución e da responsabilidade que tiña o proceso revolucionario coas mulleres, fixo aportacións fundamentais ao proceso. Lograr a unidade non foi doado mais ela sementou ese sentido solidario que logo foi realidade”..

As ideas avanzadas de Vilma sobre o papel da muller na sociedade e na Revolución revélanse na organización e na a batalla pola igualdade de xénero. “Ela e Fidel adiántáronse ao seu tempo na visión liberadora que revelan as resolucións de mediados e finais da década dos 70, que é cando as feministas académicas falan dunha categoría de xénero e empezan a abordar todos estes conceptos do feminino, o masculino”.

A igualdade dende a escola

Unha das primeiras tarefas que lle encomenda Fidel, Vilma ten un cometido central. “Foi a creación dos círculos infantís, organizacións constituidas cunha visión de xénero que evita a discriminación de labores, deberes, dereitos e xogos para nenas e nenos o que dá lugar a un proceso de transformación de ideas de fondo arraigo na nosa sociedade e dos papeis atribuidos de vello ao que deben ser as mulleres e o que deben ser os homes. Vilma marca obxectivos, establece pautas e forma cadros da organización. Asemade, transmite as súas concepcións organizativas e favorece o traballo en equipo, para o que favorece a información e exeriencia cruzada que dá lugar a unha estrutura da nosa organización que comeza no barrio, na comunidade, onde as mulleres organízanse, elixen representantes, identifican necesidades, trazan estratexias de traballo e elixen responsábeis para conformar bloques entre a delegación e o concello”.

Vilma dixo que a FMC tiña dentro dos seus obxectivos elevar o nivel político, ideolóxico, cultural e social das mulleres e axudalas a participar no proceso revolucionario. “No proceso de construir a Revolución, a muller vaise inserindo en todas as frontes da obra revolucionaria o que abre camiño á traballadoras sociais, brigadistas sanitarias e ao movemento de nais combatentes pola educación. Acostumaba dicer que os primeiros 14 anos da organización podíanse resumir nun só conceito: o da participación. A batalla pola igualdade aparece neste proceso sen que se pronuuncie coma conceito porque iso deveu realidade de seu, coma a vida mesma”.

A Federación de Mujeres Cubanas non se copiou de ningunha parte: é xenuína. “Analizando o movemento de mulleres nos países socialistas, decatámonos de que ningunha das súas organizacións femininas ten semellanza coa nosa, nin sequera as de masa. De feito, a FMC vai xurdindo na medida das necesidades das mulleres e a Revolución. A muller asume tarefas importantes como a saúde, a educación, a produción, e esta última foi moi importante porque as mulleres querían involucrarse á produción, mais os homes retrucaban”.

Na humilde poboación de Cuba de antes do 59, existía un millón de subempregados, e unha masa enorme que non tiña traballo; a Revolución déullelo. “Cumprindo un prexuixo masculino, os homes preguntaban por que a súa muller ía ter que traballar, se el podía mantela. A Federación interviu en dous sentidos: primeiro, por un dereito da muller para se desenvolver como ser humano pleno; en segundo lugar, a Revolución precisababa esa forza. De feito, a integración da muller na  produción a máis dun dereito de xénero era unha necesidade do país. O aprecio das mulleres en por si e ante a sociedade, ascendía. O comezo foi polo traballo voluntario; A proposta de Vilma era crear conciencia a través do traballo e con esa conciencia, acometer novas tarefas. As mulleres decatáronse de poderen realizar calquera tarefa no campo, na cidade; mobilizáronse e foron protagonistas en Praia Girón e na Crise de Outubro; ocuparon os postos dos homes que se mobilizaron á fronte, e o Che; non atendían gabanzas e procuraban análises lúcidas e práticas e deuse o caso de as mulleres resolveren mellor que os homes que substituíran. A organización vaise construíndo dese xeito, mentres Vilma teima na vinculación coa base coma obxectivo principal ao tempo que promoves estudos e investigacións desde as primeiras tarefas; define o papel da familia e os conceptos de xénero na sociedade socialista”.

Unha obra de Vilma trata de como relacionar infancia e mocidade coa política socialista de educación para lograr unha maior vinculación entre familia escola. “Inculca o respecto á diversidade e á orientación sexual, á identidade de xénero, para evitar que sexa tratado coma algo marxinal á sociedade, senón como parte desta. O Centro de Educación Sexual xorde da Federación, e dende a organización desenvolve un labor de orientación e prevención social. Se en Cuba, sociedade segura, non existen altos índices delituosos, é en parte resultado da Revolución mesma, pero tamén é resultado dun traballo preventivo do que Vilma é promotora. Ela ten moito que ver coa imaxe que se ten no mundo da muller cubana, e co papel da Federación no ámbito non-gobernamental e gobernamental, onde a organización marcou pautas. As delegacións das mulleres cubanas participante en congresos internacionais despois de anos de Revolución, deron a imaxe de soños das mulleres no mundo convertidos na realidade das conquistas das mulleres cubanas; a posición de principios das mulleres e a Revolución cubana atinxiu o ámbito internacional”.

Contra as posicións conservadoras limitantes

A figura de Vilma foi recoñecida dentro da comunidade internacional de mulleres, cun enorme prestixio. “Non houbo sector da Revolución no que Vilma non incidise; Vilma chegou a dirixir paralelamente, por espazo de dous anos, un departamento de desenvolvemento do Ministerio da Alimentación, sen abandonar a batalla polo empoderamento e o desenvolvemento da muller en Cuba. A promoción da igualdade da muller e a loita contra a discriminación foron obxectivos práticos da Federación que combateu a idea de vedar determinados traballos ás mulleres baixo a escusa de protexelas. Contra as posicións conservadoras limitantes, a Federación primou a información e orientación contra as prohibicións”.

Yolanda Ferrer Gómez defendeu e agrandou o inmenso legado de Vilma. “Miramos polo seu maxisterio e lucidez, seu exemplo, e o que  herdamos do privilexio de tela acompañado. A súa confianza marcóu a miña vida tanto coma a atención de Fidel á Federación e a exposición  de novas tarefas. No segundo Congreso da FMC en 1974, Fidel resaltou a importancia do centro, o eixo das análises do Congreso é a batalla polo exercicio pleno da igualdade da muller. Un fito a lembrar foi a vontade expresada por centos de mies de mulleres de se integraren nas Milicias de Tropas Territoriais (MTT) cando foron creadas. Fidel acolleu resoltamente ese devezo igual que a creación do Servizo Militar Voluntario Feminino tamén solicitude das mulleres. Fidel e Vilma despediran o continxente de mulleres artilleiras que marchaban a defenderen Angola. Unha lembranza que ainda nos conmove. Outro momento que nos marcou a todos, á Revolución, foi o Período Especial, pero dentro del, todo o que a FMC fixo enfrontando aquela situación. Tamén a confianza que se depositou en min polas responsabilidades que asumín dentro da Federación e, sobre todo, o compromiso de continuar a obra despois de Vilma”.

A Federación é, na definición de Yolanda, a fronte que convoca ás mulleres revolucionarias para defenderen á Revolución e seguiren avanzando na batalla por eliminar todo vestixio de discriminación.  “O protagonismo das mullleres é unha das conquistas fundamentais da Revolución: o papel das mulleres, o nivel que elas ocupan, o seu protagonismo no proceso revolucionario. O camiño por andar é longo e debemos perseguir a xustiza plena, endebén podamos considerar extraordinario o que se ten avanzado. A Federación é a voz das mulleres na sociedade e constitúe o espazo para debatermos e concertar a nosa intervención dentro da Revolución e para identificarmos a especificidade dos problemas”.

NOTA DO MINREX PUBLICADA POR GRANMA– 20.08.24

A invención e o delirio maniféstanse máis unha vez nunha restra de calumnias contra Cuba. A agonía por esconderen o fracaso das conspiracións golpistas contra Venezuela, leva a unha mandadeira das oligarquías e intereses xeo-estratégicos dos EUA a acusacións falsas e venais que procuran implicar ao Estado Cubano en inexistentes prácticas de represión, espionaxe, persecución e tortura na República Bolivariana.

Sobre a dita sementadora de mentiras, soubemos de a pouco que recibiu millóns de dólares de conspiradores dos EUA co propósito de finanzar a súa campaña e xerar desestabilización en Venezuela.

Non é Cuba quen interfire –nunca o fará– na vida política e económica doutro país con sancións, presións e conspiracións para o golpe; non é Cuba quen lanza unha campaña de propaganda para socavar as institucións lexítimas de Venezuela e pór en risco a vida de miles de persoas con desprezo da vontade da maioría.

Como foi denunciado por este Ministerio, nas declaracións do 31 de xullo, e o 2 e 10 de agosto: espallan calumnias contra Cuba os mesmos que apoian e practican a intromisión, a manipulación e a violencia.

A oligarquía venezolana non ignora que a Revolución Bolivariana acabou con décadas de torturas, desaparicións forzadas e asasinatos mentres os irresponsabeis falsificadores da realidade finxen ignorar a ominosa evidencia de prácticas de inxerencia e represión dos seus mentores, os EUA.

É coñecido o papel estadounidense na Operación Cóndor en América Latina e o Caribe e o adestramento de mercenarios e forzas militares golpistas. Washington executóu métodos de tortura e horror contra detidos en Guantánamo, territorio cubano ilegalmente ocupado; os EUA son responsábeis de práticas represivas contra o seu propio pobo, coma as que vimos hai semanas contra estudantes universitarios que manifestaban a súa indignación polo xenocidio en Gaza.

Cuba recusa de plano as mentiras fabricadas por sucesivos gobernos dos EUA para encarnizaren políticas de cerco coma a inclusión de Cuba nunha lista unilateral de Estados que supostamente patrocinan o terrorismo, medidas que provocan graves prexuizos apoboación cubana xa de feito agredida por 62 anos de bloqueo económico .

Xamais o indecoro e a mentira que a dereita usa como estandarte poderán socavar a integridade da Revolución Cubana nin vencer a vontade dos pobos.

A Habana, 20 de agosto de 2024.