O furacán “Gustav” arrasou a Illa da Xuventude e Pinar do Río, a máis occidental das provincias cubanas. Só a intervención pública evitou que se perdese sequera unha vida.
Cuba é outravolta unha excepción exemplar en todo o Caribe.
A crónica de Fidel da conta da magnitude dos estragos.
UN GOLPE NUCLEAR
Non é esaxerado.
É a cualificación na que coinciden moitos compatriotas. Así o describe o Xefe do Estado Maior Xeral das FAR, Álvaro López Miera, un militar experimentado, perante as torres de aceiro derrubadas, na Illa da Xuventude, as casas derramadas e o estrago xeral. “Non podiamos crelo. Lastimaba os ollos”, dixo con voz gastada polo esforzo, pero firme e resolta, Ana Isa Delgado, Secretaria do Partido e Presidenta do Consello de Defensa daquel importante concello. “¡É o nunca visto nos case 50 anos que levo aquí!”, comentou un veciño conmovido.
Un soldado mozo, que baixaba dun carro anfibio, berrou: “¡Han ver que estamos dispostos a dar a vida polo pobo “! En Herradura, o Xeneral de Infantería do Exército, Leopoldo Cintra Frías, contemplando a desfeita, confesábase tamén impresionado pola bravura da poboación: “Isto é coma unha explosión nuclear “.
Os racistas sudafricanos gardaban recado de sete bombas nucleares, cedidas polo goberno dos Estados Unidos. Leopoldo Cintra estivera no Sueste de Angola, baixo aquela ameaza.
Era, con todo, un risco calculado e as tácticas máis acaidas foron adoptadas. Xunto a Leopoldo Cintra “Polo”, estaba Olga Lidia Tapia, primeira secretaria do Partido e Xefe do Consello de Defensa da provincia, sen dubidar un segundo dos froitos do esforzo e a determinación dos seus compatriotas. Con toda franqueza me atrevo a dicir que as fotos e as películas do que transmitían o domingo pola televisión naciona, lembrábanme a desolación que vi cando visitei Hiroshima, que foi vítima do ataque coa primeira bomba atómica en agosto de 1945.
Non en balde se afirma que un furacán desprega unha enorme enerxía, se cadra o equivalente a miles de armas nucleares como aquelas que foron lanzadas sobre as cidades de Hiroshima e Nagasaki. Pagaría a pena que algún físico ou matemático cubano fixese os cálculos pertinentes para expolos de forma comprensibel.
Agora a batalla é alimentar as vítimas do furacán. A dificultade non está en restablecer canto antes a electricidade. O problema en Illa da Xuventude é que, de 16 panadarías, todas con forno eléctrico e equipo electróxeno, só dous podían funcionar de contado; as edificacións foran afectadas. Necesitaban recibir pan ou galetas. As cifras de tellas e materiais necesarios neste momento para as vivendas son elevadísimas. Na Illa da Xuventude hai mar por medio.
Non abonda con cargar camións de alimentos e materiais para facelos chegar directamente. As nosas Forzas Armadas enviaron persoal especializado en aeródromos e transporte aéreo e terrestre. De día e de noite, auxiliados por grupos electróxenos, os avións poden pousar no aeroporto da Illa. Teñen a misión de librar a súa batalla pola poboación sen estrago de de recursos.
Co mesmo espírito actuarán nos lugares arrasados de Pinar do Río. Todos os organismos teñen as súas tarefas asignadas, todos son importantes. Pero os bens non saen da nada. Compartir implica sacrificios. Non nos deamos o luxo de esquecelo en poucos días. O feito adverso debe servir para traballar con máis eficiencia cada día e o emprego xusto e racional de cada gramo de material.
Temos que loitar contra as nosas superficialidades e egoísmos. Cen millóns de dólares significan só nove dólares por habitante, e necesitamos moito máis. Necesitamos 30 veces, 40 veces esa cifra só para paliar nosas necesidades máis elementais. Tal esforzo debe saír do traballo do pobo. Ninguén o pode facer por nós.
É evidente que a nosa capacidade de divulgación multiplicouse e a nosa poboación, que sabe ler e escribir posúe ademais elevados niveis de escolaridade.
. Kcho, o pintor, trasladárase por aire á Illa da Xuventude, o anaco de Cuba que o viu nacer, e fíxonos chegar unha carta sobre a alta moral dos pineros. Selecciono parágrafos desta:
“Querido Fidel: “Pareceume importante, dende que cheguei á Illa e puiden ver cos meus propios ollos e sentir co meu corpo todo o que estaba a pasar, poñerme en contacto con Richard transmitirlle a terrible situación que estaba a acontecer no Concello Especial.
A MORAL POLO CEO
“Non teño palabras para expresar a realidade do que puiden ver onte na Illa da Xuventude. Nos meus 38 anos non vira nada semellante e as persoas con as que falei na miña terra non viran nada peor, pero incriblemente teñen aínda a moral polo ceo… moitos perderon as súas casas, e case todos teñen as súas pertenzas, camas, colchóns, televisores, refrixeradores, etc., destruídos; a maior parte da poboación está en esa situación; calcúlase que das 25 000 vivendas que hai na Illa ( aínda nestes momentos non é a cifra definitiva) unhas 20 000 están afectadas dalgunha forma, e desas 20 000, unhas 10 000 están sen cobertura ou destruídas totalmente “.
“… a brigada de 52 linieros camagüeyanos estivo a traballar ata as 3 da mañá e hoxe comezaron de novo as 6:30 a.m. con tremenda disposición; están a esperar a un grupo de 60 e tantos de Holguín.. “.
“… existen aínda moitos problemas, como por exemplo vivendas destruídas polo furacán Michelle en 2001, esperando resolverse.
“Hai problemas serios coa alimentación… No de hoxe, a Illa é como unha prisión, pola insularidade, aínda que xa se restableceron os voos… O diñeiro non ten ningún valor, non hai que comprar nin onde comprar”. “A solidariedade está a ser a arma máis importante neste momento. A moral está alta pero iso non vai ser eterno; nos próximos días vai a haber que dar solución a algunhas cousas. Na medida en que se vaia restablecendo o servizo eléctrico, crear puntos de información onde as persoas póidan reunirense para saber o que está a pasar no país e no Municipio, ou aínda que sexa a oír música, a pasar o tempo en colectivo”.
“Actualmente o territorio “é un teatro de operacións militares nunha tregua”, coa xente aínda alegre porque salvaron as súas vidas, non pensando aínda moito na perda das súas pertenzas, tratando de salvar o que lles quedou, vendo como se axustan a esa nova condición, pero co transcurso dos días a moral da xente pode decaer e chegar á depresión “.
“… as condicións do hospital son de extrema dificuldade e só a vontade e a convicción de homes e mulleres revolucionarios fan que funcione. “O pinero é revolucionario e combativo, e alí está todo o mundo (pacientes, familiares, equipo médico) traballando moi intensamente. Xa están na capital, dende onte ás 4 da tarde aproximadamente, os 32 pacientes de hemodiálise, cun acompañante e enfermeiras, que levaban 48 horas sen o tratamento e atopábanse en boas condicións.
“O pinero segue coa súa moral alta e feliz do traballo dos organismos responsabeis e de que non houbo unha soa perda de vida humana nin en Pinar do Río nin na Illa nin en Matanzas “. “Coido que que para volver a Illa ao que era, vai haber que inverter moito tempo de traballo e moitos recursos, coma se fose unha provincia, porque agora todo está arrasado”.
Coa súa carta, envía fotos elocuentes da desolación; no sobrescrito, a silueta da Isla de la Juventud e nela ondeando unha bandeira cubana. Os excelentes pintores que adoitaban acompañar as nosas batallas de ideas poden deixar constancia do episodio vivido e alentar ao noso pobo na súa épica loita.
Orfilio Peláez falábanos en Granma dun furacán acontecido en 1846 con marca de presión mínima de 916 hectopascales, rexistrada por un equipo. Iso aconteceu hai 162 anos, cando non había radio, televisión, cinema, Internet e outros moitos medios de comunicación, que ás veces chocan uns contra outros, creando caos nas mentes.
Daquela a poboación de Cuba era polo menos 12 veces menor. Con traballo escravo e semiescravo, o país exportaba a maior cantidade de azucre e tamén de café durante unha parte considerable dese século. Non existía a xubilación, a media de vida era moi inferior, e non se coñecían case as enfermidades da idade madura, ou a educación masiva, que tantos brazos e intelixencias demandan para o seu desenvolvemento. Os recursos naturais abundaban. Os furacáns, aínda que influían moito, non significaban unha catástrofe nacional. Dos cambios climáticos, ben distantes, nin sequera se falaba.
No Granma de hoxe martes, o propio xornalista relátanos as proezas de o noso pobo na súa batalla pola recuperación e os froitos do esforzo dos últimos anos. Rubiera, o científico, pola súa parte, no percorrido por Pinar do Río observaba atento, entre as ruinas da instalación do Instituto de Meteoroloxía en Paso Real de San Diego, o equipo de medir a velocidade dos ventos que marcaba 340 quilómetros de velocidade cando foi destruído por fortes refachos. Anúnciase que hoxe falará na Mesa Redonda. El sostén teorías que explican o acontecido. Juan Varela, por outra parte, falou dos estragos ocasionados na maior empresa de cultivos varios en Güira de Melena, da provincia de A Habana, que debía producir este ano ao redor de 140 000 toneladas de viandas, grans e hortalizas. As perdas, ao meu xuízo, a prezos internacionais, en horas de traballo, produtos alimenticios, equipos de cultivo e rego, combustibles e outros gastos, son millonarios nesa soa empresa.
O máis impactante, non obstante, polo drama humano que lles correspondeu abordar, foi a información subscrita polo xornalista Alfonso Nacianceno e o fotógrafo Juvenal Balán: a odisea vivida polos cinco tripulantes do Lagosteiro 100 de Batabanó, provincia de A Habana.
Recibiran a orde de regresar a porto como todos os barcos pesqueiros, ao seu debido tempo. Atrasáronse por imprevisto. Dende o sábado perdeuse con eles a comunicación cando o furacán avanzaba rapidamente. Dúas veces dixera en reflexións previas: “¡ Sorte que temos unha revolución! Ningún cidadán quedará abandonado á súa sorte “.
Souben sobre a incomunicación co lagosteiro o mesmo sábado, case a media noite. Raúl dérame noticias do que sucedía; confiaba na experiencia dos pescadores para lidar con trebóns e furacáns. Díxome que enviaría ao abrente medios necesarios para localizalos. Así que descansou a forza do temporal comezou a busca, que chegou a reunir 36 embarcacións, tres helicópteros e dous avións durante case dous días.
Do barco non se vía nin rastro pero deron cos náufragos. O que contan é incribel; os que coñecen ben o mar saben o que significa estar interminabeis horas agarrados a un remo e despois a unha boia.
CEN MIL VIVENDAS DANADAS
O milagre revolucionario produciuse, e os pescadores foron rescatados. Non nos deixemos arrastrar polas ilusións. Este furacán déixanos cen mil vivendas golpeadas en maior ou menor grao e perda case total de artigos necesarios despois da traxedia, como explica na súa carta Kcho. ¿Cantas vivendas anticiclónicas, seguras, necesita Cuba? Non menos de 1,5 millóns delas para 3,5 millóns de familias totais. Saquemos a conta do custo internacional de tales investimentos, que se corresponde con os datos que se manexan no mundo.
Unha familia en Europa debe pagar polo menos 100 mil dólares, máis intereses, polos cales achegan 700 dólares mensuais dos seus ingresos durante 15 anos. Dez mil millóns de dólares é o custo aproximado de cen mil casas para familias medias nos países desenvolvidos, que son os que determinan os prezos dos produtos industriais e alimenticios en o mundo. Habería que engadirlle o custo das instalacións sociais afectadas que deben ser reconstruídas, as demais instalacións económicas, máis as requiridas para o desenvolvemento.
Só do noso traballo, reitero, poderán saír os recursos. Mentres as novas xeracións leven a cabo esa tarefa, os homes e mulleres que habitan esta illa requiren da solidariedade, o valor e a combatividade mostrada polos pinareños e pineros.
O Imperio atravesa nestes momentos por unha proba difícil na segunda metade do ano, a da súa capacidade de resolver dificultades que cuestionan o seu tren de vida a custa dos demais pobos. Agora necesitan un cambio de leme. Bush e Cheney foron case marxinados da campaña republicana por guerreristas e indesexabeis. Non se discute sobre un cambio de sistema, senón sobre como mantelo con menos custo. O imperialismo desenvolvido rematará matando a todos os que intenten penetrar sen permiso dentro do seu territorio para converterse en escravos asalariados e consumir algo. Xa están a facelo. É moi grande o chauvinismo e o egoísmo que o sistema crea.
Sabémolo e continuaremos desenvolvendo a solidariedade, noso maior recurso dentro e fóra da patria.
Fidel Castro Ruz
Setembro, 2 de 2008 6:17 p.m.
