Ventil Carvalho – Terra Sen Amos
Afonso Paz-Andrade, finado 7 de xuño pasado, estaba no grupo de empresarios que acompañaran ao presidente da Xunta na segunda visita institucional da Autonomía a Habana, novembro de 1991. O presidente da Xunta fundara AP, o partido formado por ex- ministros da Dictadura para reivindicar o voto dun franquismo sociolóxico inexistente, segundo se probou nas primeiras eleccións en case medio século. O propósito do ex ministro da censura era o usar a memoria do desafío ao Bloqueo por parte de Franco nos 60 (con tripulacións de mercantes ametralladas dende lanchas da Contra, no Canal da Bahama) como crédito fronte ao repentino anti cubanismo de Felipe González, entregado ás presas do SPD alemán por acabar coa Revolución Cubana, logo da caída do Muro.
Con 51 anos, Paz-Andrade, membro da xerencia de Pescanova, era naquela embaixada oportunista e reaccionaria á Cuba dos primeiros meses do Período Especial, a excepción herdeira do Partido Galeguista do 36; de Castelao en Cuba no 38, en campaña contra os franquistas que asaltaban a directiva do Centro Galego e amiga para os intereses de Cuba baixo un bloqueo reforzado, un empresario resolto a manter relacións coa illa.
O ex ministro máis franquista do franquismo chegou e deitou sobre a mesa do goberno de Cuba a seguinte proposta delirante: que o Comandante anuncie o seu retiro en Galiza, con dereitos plenos como fillo de emigrante; que o goberno de Cuba inicie unha transición pactada entre Washington, Florida e Madrid. A entrevista rematou de arrebato e nas seguintes 24 horas o ex ministro continuou seu programa atendido polo vice-presidente Cuba.
No resto do programa, Fidel interesábase polo grupo de empresarios que seguían a visita, e en particular por Afonso Paz-Andrade ao que distinguía especialmente.
Un xornalista británico preguntaba a Fidel nas horas finais da evidentemente fracasada embaixada do 91, se o daquela presidente da Xunta lle resultara un interlocutor de interese, ao que o Comandante da Revolución contestaba erguendo o brazo dereito con enerxía: “Podería estar falando con él cen horas!”, declaración que deixaba agudamente implícita a segunda parte da resposta: nin con cen horas daría un só dos seus argumentos chegado a me convencer.
Afonso Paz-Andrade non só favoreceu como empresario intereses de Cuba contra o bloqueo en instancias internacionais senón que despexou, con axuda de Cuba, a torpe posición da executiva de Pescanova a prol do goberno do apartheid, que lastraba a empresa galega, pioneira na pesca de Sudáfrica, diante do primeiro gabinete de Mandela.