Axencias -Terra Sen Amos

O presidente de Cuba pronuncióu xoves en Johanesburgo o discurso de clausura das sesións do XV Cume dos Brics, na condición de presidente protémpore do G77+China e salientou a responsabilidade de superar os retos que enfronta a humanidade e o papel histórico que corresponde aos Brics, no obxectivo necesario de rematar coa desigualdade no mundo. Diaz-Canel convocou aos representantes dos paises que conforman  a entidade plurinacional  a cumpriren a misión integradora polo ben de futuras xeracións. Común é o criterio de integración, novidade e diversidade da asemblea internacional dos Brics que está a abrir expectativas e esperanzas no camiño do  multilateralismo, tan urxente como imprescindíbel para o destino da Humanidade.

Diaz-Canel repara no feito de a cita acontecer “en terras africanas, berce dunha parte dos nosos devanceiros, que alimenta de forma fundamental a esencia mesma da identidade cubana».  Para o presidente de Cuba, “as pegadas dos que camiñamos xuntos, xamais se poderán borrar porque tanto nós coma África, temos sempre presente a solidariedade compartida e o sacrificio de tantos nestas terras”.

Da relaciónentre Cuba e Sudáfrica, salienta na irmandade “tan fonda e indelébel coma a memoria dos líderes históricos das dúas nacións: nunca poderemos esquecer a aperta de Nelson Mandela a  Fidel Castro ao atoparense aquí e prometer mutuamente o reencontro, como só ocorre entre irmáns entrañábeis».

O Grupo dous 77 dás Nacións Unidas é unha coalición de 134 países en desenvolvemento na procura de intereses económicos colectivos dous seus membros, e para construir  unha capacidade de representación e negociación crítica fronte os imperialistas nunca arrepentidos.  O G77 ten un Produto Interno Bruto igual ao 37% do mundo e a súa poboación representa o 46% mentres o conxunto das nacións agrupadas arredor da iniciativa, está a producir un 80% do petróleo. Na opinión do diario L´Humanité, o cume ten o propósito de constituir unha nova orde mundial e rematar coa hexemonía dos paises do Norte e a supremacía do Dólar e recorda que no 2001, o presidente de Sudáfrica Thabo Meki lanzara unha convocatoria para os países do Sur constituírense en protagonistas fronte a presencia eminente do G7.

Luanda – Axencias – TSA

Correspondendo ao compromiso e gratitude do goberno de Angola con Cuba, o presidente Díaz Canel dixo na Asemblea Nacional de Luanda que o herdo deixado na illa polas mulleres e homes de toda África e de Angola en particular é parte fundamental do cruxol da nacionalidade cubana. “Cuba é filla do sangue de África e dela recibimos valores esenciais que explican a nosa propia resistencia fronte as adversidades, tantas veces probada na nosa historia”.

Para o presidente, a militancia internacionalista ten o compromiso de saldar a nosa débeda coa humanidade, como asegurara Fidel nun tempo decisivo da colaboración de Cuba con Angola, fins dos 80; e isto  de tal maneira que cando certas persoas relean axuda a terceiros, están a revelar de feito a súa incapacidade para loitaren polos seus propios dereitos. Falando para un pleno atento e emocionado, Diaz-Canel lembrou que a entrega absoluta nas loitas pola independencia cubana dos homes e mulleres levados con alxemas a Cuba durante a segunda metade do século XIX, foron lenda na heroica loita mambisa a machete pola liberdade persoal e pola liberdade da Patria nacente. “Unha contribución vital para a forxa da nación e da cultura cubanas”.

Carolina Cerqueira, presidenta da Asemblea dixo que a contribución cubana fora determinante para a independencia de Angola e a súa consolidación no tempo.  “Os irmáns de Cuba, na  outra beira do Atlántico, a miles de millas de distancia, cruzaron o oceano para faceren realidade a loita pola independencia nacional dos pobos africanos dando cabo a tanto esforzo. A tropa cubana foi trabe da independencia de Angola e Namibia e para o remate do rexime racista do apartheid na República de Sudáfrica”.

A presidenta citou a Operación Carlota, con batallas decisivas das forzas angolanas e cubanas dende 1975 até finais de 1987. “Naquela altura estes obxectivos deviron realidade, coa mediación crítica do comandante Fidel Castro, que ocupa un lugar trascendente na historia africana”. (Carlota, negra africana levada a Cuba como escrava, é considerada símbolo de la liberdade e da dignidade africana, segundo lembrou a Presidenta do Parlamento angolano)

Cerqueira citou tamén Raúl Díaz Argüelles e outros combatentes antillanos caídos na loita pola independencia de Angola, coma os patriotas Jorge Risquet Valdés e Rodolfo Puente Ferro; os xenerais Rafael Moracén Limonta, Raúl Menéndez Tomassevich, Ramón Espinosa Martín, Joaquín Quinta Solá e Leopoldo Cintra Frías, coma emblema de moitos xefes e oficiais cubanos que loitaran a beira dos membros de las Forzas Armadas para a Liberación de Angola (FAPLA).

Terra Sen Amos

Por mais de 60 anos, o governo dos Estados Unidos tem adotado uma política hostil contra Cuba, com a nítida intenção política de isolar o povo cubano por meio de um bloqueio cruel e desumano. Em meio à pandemia, o governo Trump tentou prejudicar ainda mais a economia cubana, não apenas reforçando o bloqueio com 243 novas sanções, mas também incluindo Cuba na Lista de Estados Patrocinadores do Terrorismo. Esta designação torna muito mais difícil para Cuba efetuar transações utilizando sistemas bancários internacionais e adquirir bens necessários no mercado internacional, tais como combustível, alimentos, material de construção, produtos de higiene e medicamentos. Queremos alcançar mais de um milhão de assinaturas para exigir que o atual governo dos EUA retire Cuba da lista de Estados Patrocinadores do Terrorismo e acabe incondicionalmente com o bloqueio, que é rejeitado por toda a comunidade internacional. Entregaremos o abaixo-assinado à Casa Branca em 8 de dezembro de 2023. Patrocinam a campanha a Confederação Sindical das Américas, o Fórum de São Paulo, a Assembleia Internacional dos Povos, a Jornada Continental pela Democracia e contra o Neoliberalismo, a Marcha Mundial das Mulheres, ALBA Movimentos, La Vía Campesina e a  Rede Continental de Solidariedade com Cuba para a América Latina e as Caraíbas. PARA ASSINAR         , entrar en  https://pt.letcubalive.info/

Atualmente, Cuba enfrenta um bloqueio cujo único objetivo é forçar o seu povo à submissão; um bloqueio que está a utilizar novas ferramentas, como a lista de Estados Patrocinadores do Terrorismo, para aumentar a sua força e alcance.

Cuba promoveu cuidados de saúde, educação e paz para os povos do mundo – não o terrorismo. A inclusão de Cuba na lista da #SSOT impede que os cubanos comuns recebam ajuda vital em caso de catástrofe. Depois de o furacão Ian devastar a ilha em setembro de 2022, a designação #SSOT obstruiu os esforços de socorro. Assine hoje para tirar Cuba #OffTheList! letcubalive.info.

Farruco Sesto  – NÓS diario

O outro (do latín, alter). Alteridade: a condición de ser outro. O outro. Velaí un concepto para revisalo. E para analizar a mirada con que observamos a ese outro. Ou coa que el, ou ela, á súa vez, obsérvanos. “O ollo que ves non é ollo porque ti o vexas, é ollo porque che ve” (Juan de Mairena). Entendo que é un tema da filosofía. E por suposto da filosofía política e a súa praxe. Esoutro que pode ser un individuo, unha clase social, unha cultura, un país, un continente, un polo xeopolítico…

A mirada é o definitorio na relación entre dous. Por poñer un exemplo de alto contraste, non é o mesmo a mirada do opresor que a do oprimido. Refírome á mirada de cada un cara ao seu opoñente. Onde tamén inflúe a mirada cara a si mesmo. A forma en que un se ve.

Veñen a conto estas reflexións un pouco abstractas e xerais, entre poéticas e políticas, para preguntarnos sobre o sentido e as dificultades do recente cume UE-CELAC.

A pregunta ten lugar, en canto a que ese cume en Bruxelas foi unha reunión, dito cunha certa ironía, desde logo, pero sen segundas intencións, entre xardín e xungla.

A cuestión que unha vez máis queda no ambiente, é se dalgún destes encontros, deste ter que verse para falar en directo, poderá saír algunha vez algo útil, neste caso tanto para os pobos de Europa, como para os da América Latina e o Caribe.

E a resposta, tomando en conta as anteriores anotacións, é que iso non será posible mentres as súas respectivas estruturas de poder non cambien a mirada. Vale dicir, a mirada sobre si mesmas. E a mirada cara á contraparte.

Moitos dos países de Europa foron conquistadores e colonizadores dos territorios e pobos que se atopaban alén do océano.  Ese é un dato histórico obxectivo, para alén dos xuízos de valor que se teñan. Reprimiron aos pobos orixinarios e en boa parte, extermináronos. Traficaron con millóns de escravos. Construíron, para o seu proveito, institucions dependentes do seu centro de poder. Extraeron inmensas cantidades de materias primas, coas cales construíron as bases económicas do seu xardín.

Sentíanse superiores en termos políticos, culturais e mesmo raciais. Que é o que queda diso hoxe en día na súa mirada? Esa é a gran pregunta. Non referida aos pobos, insistimos, senón ás súas estruturas de poder. Que é o que pervive hoxe daquela mirada que ía de arriba abaixo? Mantense aínda desde a soberbia, así sexa disimulada e maquillada? Deuse mudado por acaso a mirada esencialmente paternalista? Canto desa mirada aviva hoxe un espírito de aproveitamento neocolonial?

Mentres que a pregunta sobre a contraparte, a dos outrora pobos conquistados, e colonizados, que conforman a CELAC, refírese ao tipo de mirada con que se presentan. Emancipados politicamente no seu momento, lograron tamén ( e unha vez máis nos referimos ás súas estruturas de poder) sacudirse do todo, máis aló da retórica, o xugo neocolonial? Canto avanzaron un a un, cada país, en conquistar a súa “única, verdadeira, irrenunciable independencia” no cultural, no económico, e mesmo no militar? Con canto diso contribúen ao conxunto?

Así, cando analizamos as probabilidade de éxito deste pasado cume UE-CELAC, entendido como unha reunión de dous conxuntos, non parece que o avanzo puidese ser moito maior. Porque nesa disposición a un diálogo que se supón que debe ser entre iguais, ou equivalentes, hai un punto de desencontro que é o da mirada mutua. Unha mirada que o di todo, porque indica que hai aínda un longo camiño a percorrer ata alcanzar unha visión desde a horizontalidade, é dicir, unha visión, unha mirada, baseada tanto no sentido da propia dignidade, como na dignidade do outro, da comprensión do outro, do respecto ao outro, co espírito de xustiza, complementariedade, paz e cooperación tan necesarios para deseñar o mundo de mañá.

Pois sen esas miradas igualadas que, mal que ben as van sentendo os pobos, pero non así as súas estruturas de poder, ningún cume posible haberá de despregar un sopro de optimismo para a gran humanidade.

Hugo Chávez repetía frecuentemente a idea de que os gobernos van de cume en cume e os pobos de abismo en abismo. Permitímonos citalo en extenso, nunhas declaracións de abril de 1999. “Nese sentido, esta mañá dicíao nestas reflexións e tamén en Xamaica hai poucas semanas atrás, no Cume do Grupo dos Quince e tamén seguiremos insistindo no Cume dos próximos días en Cartaxena, o Cume do Grupo dos Tres e no Cume do Grupo de Río, da que debatiamos esta mañá e logo, no Cume coa Unión Europea, andamos de Cume en Cume, pero que contradición! Os nosos pobos andan de abismo en abismo. Tratemos de que os nosos pobos anden tamén en Cumes”.

Fabián Piñeiro – Mateamargo

A defensa do mérito e da positividade enmascara e oculta a explotación de tal xeito que afecta a dignidade e a subxectividade das persoas na pobreza. Quen padece a pobreza, non sabe, non dá chegado, non consegue, e isto oculta o feito evidente de a pobreza material impedir, coutar, limitar, e por veces facer imposíbel, o desenvolvimento das capacidades e mesmo da propia individualidade.

A subxectividade de quen vive na pobreza é agredida por esa narrativa culpabilizadora que a censura por non poder, cando de feito non puido poder. A esa agresión cáelle derriba a que xera a pobreza nunha era de riqueza, nun ecosistema social organizado en torno ao consumo e que asigna rangos en base á relación que se ten cos obxectos. No marco dunha sociedade da abundancia e o consumo, na que o acceso ao goce está -nomeadamente- mediado e condicionado polas posibilidades de adquirir, a pobreza xera unha interdicción ao pracer, e por iso, unha frustración capital.

Vendo atrancada toda posibilidade de se converter en reclamo, esa restrición do goce xera unha tensión que devén en angustia. Quen padece a pobreza, dirixe contra si unha parte do anoxo provocado por ese ostracismo e mesmo tende a se considerar responsábel principal da súa pobreza. A narrativa meritocrática asígnalles aos individuos a responsabilidade exclusiva da súa situación.

A sociedade da positividade asenta, como non podía ser doutro xeito, sobre un conxunto de negacións: a da existencia de marcos materiais condicionantes; a dunhas diferenzas nos puntos de partida que perfilan e tornan previsíbeis as biografías; a da violencia estrutural do sistema capitalista; a da explotación e exclusión de partida.

A cultura da vontade, mérito e responsabilidade persoal, existe grazas a esas negacións que borran a natureza política da pobreza e das desigualdades e pretenden ignorar non só a loita de clase senón a existencia mesma das clases.

A cultura da vontade reduce a política ao ámbito abstracto e inmaterial dos dereitos, porque mal pode haber obxectivo que un suxeito “liberado” poida atinxir  e ao mesmo tempo poderá ser responsabilizado por todo.

E deste xeito, a que fica liberada  de toda responsabilidade, de toda interpelación, de toda crítica, é a civilización capitalista mentres do lado da razón queda a violencia estrutural, a marxinación e a explotación que mediante complexos mecanismos simbólicos redirixe a tensión resultante cara ás marxes ou cara abaixo.

Unha cultura que non atopa case contestación o que nos explica por que deveu en sentido común unha narrativa culpabilizadora da maioría pobre e oprimida. Unha falla de contestación que é, en boa medida, consecuencia do disciplinamiento  (pola vía da integración) daqueles a quen as maiorías oprimidas confiáronlle a tarefa de representalos.

Apelando ao pragmatismo como xustificación, eses representantes procuraron aficadamente limitar a política ao ámbito da xestión co propósito de facer imposibel un cambio do sistema e nin por acaso unha reforma de importancia. Unha situación que bloquea non calquera alternativa senón iniciativas que poderían servir de contraste. E é iso, o que sustenta a positividade: a negación de toda negatividade.