Xa non é novidade: a Casa Branca resolveu estender máis un ano, o bloqueo económico, comercial e financeiro contra Cuba. Novidade sería que non o fixese, porque iso semella estar na axenda do mandatario electo, gañe un partido ou outros. A receta imperial é a única que teñen contra Cuba. A Joe Biden tocoulle representar a semana pasada o mesmo papel que os seus predecesores: un lance extemporáneo en pleno século XXI, como é o de botar man da Lei de Comercio co Inimigo, que fora aprobada polo Congreso Federal un 6 de outubro de 1917. Un pergameo que outorga ao xefe da Casa Branca as facultades de estorbar o comercio con nacións que discrepan cos EUA e o recurso de aplicar sancións económicas en tempo de guerra ou en calquera outro período de emerxencia nacional, asi como o de impedir o comercio co inimigo ou aliados do inimigo durante conflitos bélicos. Ao abeiro dese repoludo texto lexislativo (o máis vellouqueiro do seu xénero) o daquela presidente John F. Kennedy despregara regulacións para o Control de Activos Cubanos en 1963, despois de ter imposto o bloqueo contra Cuba en 1962. Poderoso parasol para un dia nubrado.
A Lei de Comercio co Inimigo é a arma vellouqueira coa que lanzan a asasina política contra o pobo de Cuba, fabricada para matar por fame, desesperanza e caos. Un instrumento que o goberno dos EUA reservaba de vello contra Estados que puidesen representar un problema de seguridade nacional ou de ameaza bélica comprobada. Non che hai polo de agora evidencia diso contra Cuba, nin de declaración de guerra, pois as bombas son de momento para o medio Oriente e non para o común canal da Florida.
Coida Washington que a Illa caribeña é o único país merecente da vellouca lexislación. Antes, tamén a padeceran China, a República Popular Democrática de Corea e o Vietnam, suxeitos dese texto que forma parte do armazón legal do bloqueo e que abarca outros, como a Leipara a AsistenciaExterior (1961), a Lei para a Administración das Exportacións (1979), a Lei Torricelli (1992), a Lei Helms-Burton (1996) e as Regulacións para a Administración das Exportacións (1979). Saraiba que lle causara a Cuba, entre o 1ro. de marzo de 2023 e o 29 de febreiro de 2024 (dacordo co informe presentado pola Cancillería cubana) danos e prexuízos materiais estimados nuns 5.056,8 millóns de dólares, o que significan 575. 683 dólares por cada hora de bloqueo.
Saraiba de armas e sancións que deixaron a sucesivos gobernos dos EUA na ridícula vergonza mundial de non conseguir que unha pequena illa se postrase aos seus pés. Así o afirmou, na rede social X, o membro do Buró Político e ministro de Relacións Exteriores, Bruno Rodríguez Parrilla, quen expresou que, “malia os serios danos ocasionados, os EUA continúan fracasando no obxectivo de destruír a Revolución”.
Unha carta, asinada por seiscentas persoas, condenan a arbitraria cualificación de Cuba polos EUA de Estado patrocinador do terrorismo, que consideran “cínica, cruel e unha clara violación do Dereito Internacional”. As asinaturas proceden de persoas que adquiriran por mor do voto o dereito de ocuparen un escano parlamentário en 73 países de todo o mundo. Coordinada e publicada pola Internacional Progresista (IP) a carta, publicada venres 20 de setembro, chama aos seus respectivos gobernos a “tomar medidas inmediatas para conseguiren a exclusión urxente de Cuba desa arbitraria lista”.
A designación de Estado patrocinador do terrorismo por parte dos EUA, foille retirada a Cuba en 2015, logo dunha exhaustiva avaliación da Administración Obama, mais Donald Trump volveu incluila nos últimos días da súa presidencia en 2021. Os países da ilegal lista enfróntanse a sancións extremas que dificultan o acceso a medicamentos, alimentos, adquisicións de interese civil emerxente e dereitos de xiro, transacción e crédito internacional. Os outros tres países que tamén padecen o sambenito dos EUA, son Siria, dende 1979, Irán, a partir de 1984 e Corea do Norte, dende 2017. O presidente Joe Biden non retirou a pragmática, malia prometer a Cuba o regreso á política da era Obama.
Para as parlamentares asinantes “é urxente retirar a Cuba da lista de Estados patrocinadores do terrorismo en nome da dignidade, a decencia e a integridade da Carta da ONU”. Aportan a opinión de expertos das Nacións Unidas, que denuncia a afección desta ilegal medida “sobre dereitos humanos fundamentais, incluídos o dereito á alimentación, o dereito á saúde, o dereito á educación, os dereitos económicos e sociais, o dereito á vida e o dereito ao desenvolvemento”.
Entre os asinantes atópanse o ex presidente do Partido dos Traballadores belga Peter Mertens, a deputada brasileira Célia Xakriabá, a deputada canadense e membro do Consello da IP Niki Ashton, a senadora colombiana e membro do Consello da IP Clara López Obregón, o ex secretario xeral do Partido Progresista do Pobo Traballador (AKEL) de Chipre, Andros Kyprianou, a deputada ecuatoriana Jahiren Noriega, o deputado francés Arnaud Lle Gall, o líder do partido alemán Die Linke Martin Schirdewan, o deputado ganés Samuel Okudzeto Ablakwa, o secretario xeral do Partido Comunista de Grecia (KKE) Dimitris Koutsoumpas, o ex presidente de Güiana Donald Ramotar, o vicepresidente primeiro do Congreso Nacional de Honduras Hugo Noé Pino, o deputado indio John Brittas, o líder do Partido Nacional do Pobo de Xamaica Mark Golding, o deputado malasio Wong Chen, a secretaria xeral do partido mexicano Morena, Citlalli Hernández, o deputado senegalés Guy Marius Sagna, o líder do Movemento dos Socialistas de Serbia, Bojan Torbica, o líder da oposición de Seychelles Sebastian Pillay, o deputado español e membro do Consello da IP Gerardo Pisarello, a líder de Podemos Ione Belarra, o líder da Fronte de Liberdade Nacional de Sri Lanka Wimal Weerawansa, o Presidente do Partido Democrático dos Pobos de Turquía e membro do Consello da IP, Ertuğrul Kürkcü, o ex líder do Partido Laborista do Reino Unido e membro do Consello da IP Jeremy Corbyn.
Os asinantes argumentan que a designación “é cruel porque está deseñada para maximizar o sufrimento do pobo de Cuba, afogando a súa economía, desprazando ás súas familias e mesmo restrinxindo o fluxo de axuda humanitaria”.
En maio de 2024, o ministerio de Estado (asuntos exteriores) estadounidense retirou finalmente a Cuba da lista de Estados que “non cooperan plenamente” cos EUA na loita antiterrorista”. Con todo, a carta sostén que «isto non é suficiente», xa que «Cuba segue sufrindo como consecuencia da súa exclusión cínica, cruel e ilegal da economía internacional.»
A carta, coordinada pola Internacional Progresista, chega despois de 35 ex xefes de Estado e de goberno escribiren a Joe Biden pedíndolle retirar Cuba da lista ao entrar nos seus últimos meses na Casa Branca.
Cuba condena o agravamento da política de bloqueo que dende hai máis de 60 anos lle impón ilegalmente o goberno de Washington. Denunciouno en Viena José Fidel Santana Núñez, viceministro primeiro de Ciencia, Tecnoloxía e Medio Ambiente (Citma) con condena precisa da agresión extraterritorial que atenta contra o desenvolvemento da nación e o benestar dos seus cidadáns, viola a Lei Internacional e veda o uso da enerxía nuclear con fins pacíficos. A intervención de Santana tivo lugar na 68 Reunión Plenaria da Conferencia Xeral do Organismo Internacional da Enerxía Atómica (OIEA) á que asistiu acompañado da súa equipa cubana.
A Rede de Comunicadores Nucleares de Cuba reproduciu a protesta de Santana contra as medidas coercitivas unilaterais que afectan o desenvolvemento e os dereitos soberanos dos Estados. Manifestou seu agradecemento a OIEA pola súa contribución ao desenvolvemento de capacidades nacionais mediante a cooperación técnica e dixo que deberían perseverar na procura de novas formas de xestión que permitan a satisfacción das necesidades crecentes dos Estados Membros.
A OIEA eloxia o labor de Cuba na preparación de planes integrados e coordinados de emerxencia nuclear e radiolóxica e a estreita cooperación coas autoridades reguladoras en materia de seguridade e protección. Cuba é un pais con limitados recursos enerxéticos e os EUA impidenlle o uso de xeneración nuclear.
O viceminismo dixo que Cuba, consecuente coa súa tradición solidaria, brinda a todos os países, en especial aos países en desenvolvemento, os seus recursos humanos e capacidades adquiridas nestes anos de cooperación exitosa coa OIEA para contribuir ao uso das tecnoloxías nucleares en función da paz e o desenvolvemento sostíbel.
Describiu un contexto global nada alentador, no que o cambio climático ameaza con máis pobreza e fame mentres países e consorcios poderosos derivan seus recursos a tarefas menos nobres que a paliar esta situación. O estrago de incalculabeis recursos no desenvolvemento e modernización das armas nucleares, deixa en plena evidencia a desatención dos compromisos de axuda para o desenvolvemento.
O representante de Cuba asegurou que a universalización do Tratado sobre a Prohibición das Armas Nucleares só poderá atinxirse a medio do compromiso co multilateralismo e o desarmame nuclear de forma transparente, verificabel e irreversibel.
Reparou por fin na eficiencia da xestión da División para América Latina e o Caribe da OIEA, na que Cuba foi dos países beneficiados con oportunidades de cooperación con alto cumprimento dos seus compromisos en proxectos nacionais e rexionais.
Só unha vez, que saibamos, o goberno dos EUA admitiu publicamente ter boicotado o acceso de Cuba a Internet. Novembro de 2022, o Departamento de Xustiza recomendou á Comisión Federal de Comunicacións a negativa dun permiso para a illa conectar ao cabo oceánico que comunica aos países do Caribe co continente americano. O argumento foi cómico. Alegou o risco de Cuba poder interconectar con China ou Rusia para estes usar a illa de pasarela para interferir a Rede estadounidense. A Rede Arcos-1, que pasa a 32 quilómetros da Habana, e leva máis de dúas décadas activa, conecta a 24 puntos de ancoraxe a Internet de 15 países do continente, a maioría con relacións fluídas e prolongadas cos adversarios estranxeiros que tiran o sono a Washington.
Só con responsos non che hai conexión a Internet. Son precisas alomenos tres condicións: una rede de telecomunicación, as computadoras ou equipos electrónicos que dialogarán cos seus pares no mundo e unha cultura de uso destas tecnoloxías. Se se vive nunha illa, necesítase máis que en calquera outro lugar de cabo submarino para conectar coas redes continentais. De feito, o 99 por cento do tránsito de datos en todo o mundo, terra firme ou non, navega por medio de cabos oceánisco, nos máis dos casos de fibra óptica, que suman máis dun millón de quilómetros.
Internet foi pensada como unha rede onde a información transita por camiños alternativos, para garantir a circulación de datos. Naceu dun decreto da presidencia de Kennedy en1962 depois de a Crise de Outubro ou Crise dos Mísiles evidenciar a vulnerabilidade dos sistemas de mando e control unidireccionais en caso de ataque nuclear. Con todo, a redundancia da rede ten hoxe máis limitacións que cando xurdiu Internet, porque case todos os cabos de fibra óptica conducen a EUA onde se atopa a columna vertebral da rede de redes.
Esta estrutura desigual dos cabos do Internet, fai que calquera información que se transmita dende América Latina cara a Europa, mesmo se é enviada dende un servizo na Patagonia a medio de servidores locais, pase case sempre polo NAP das Américas, situado en Miami. Por riba, os grandes cabos de fibra óptica que cruzan os océanos son propiedade dun feixe de empresas ligadas aos servizos de espionaxe, como explicara o ex axente estadounidense Edward Snowden.
Cuba, con unha extensa e ben documentada tradición de interferencias externas nas súas comunicacións, non é protagonista de intromisión ningunha. Sen ir máis lonxe, un informe de investigación conxunta publicado en setembro de 2023 polo Centro Nacional de Resposta a Emerxencias de Virus Informáticos de China e a compañía de seguridade da internet Qihoo 360 Technology, acusa á Axencia de Seguridade Nacional de Estados Unidos de dirixir máis de 10 mil ataques cibernéticos contra China, coa substracción de 140 gigabites de datos de importancia.
É imposible demostrar que Cuba sexa ameaza da ciberseguridade nestas condicións. Importa suliar que é a primeira vez que o Departamento de Xustiza admite, mediante unha recomendación burocrática, que Washington impide a conexión ao cabo submarino: Se cadra algún día recoñezan que entre os seus moitos bloqueos á illa está o de impedirlle adquirir tecnoloxía informática, amais de enormes dificultades para que poida acceder a servizos dixitais.
UNHA DÉCADA DE CENSURA
Repasando os principais fitos da guerra dixital de Estados Unidos contra Cuba, enténdese ben esta trapalleira historia. Mentres Europa e a maioría dos países de América Latina accederan a Internet a mediados dos anos 80 do século pasado, a Cuba impuxéranlle unha década de censura da National Science Foundation (NCF) que impedia aos EUA chamar ou recibir sinal dende a illa.
Durante o Período Especial -a crise que sobreveu tras o derrube dos procesos socialistas en Europa do Leste a inicios dos anos 90 do século pasado-, a situación experimentou un cambiou considerábel. Os EUA coidaron que o socialismo en Cuba tiña os días contados e apostaron por unha glasnost dixital (transparencia dixital) para introducir propaganda estadounidense a eito e acelerar o desexado cambio de réxime en Cuba polo que aposta Washington dende hai máis de 60 anos.
A partir de 1996 e ao abeiro dunha normativa coñecida co noome de Lei Torricelli ou Lei para a Democracia de Cuba, foi posibel a conexión da illa a Internet, pero só para acceder a contidos informativos, porque os límites ás prestacións que pode gozar un usuario cubano son ferreos. Administracións demócratas e republicanas mantiveron en pé estas políticas, aínda que Donald Trump aplicou unha estratexia de máxima presión para asfixiar a economía cubana que foi continuada por Joseph Biden. Ambosdous presidentes incitaron a ultradereita cubana dos EUA a participaren activamente na creación de grupos privados e públicos en Facebook, a plataforma máis visitada da illa, co obxectivo de intoxicar a axenda pública nacional.
Hai evidenciaas de estes grupos teren incirrado as protestas de xullo de 2021 en Cuba, as da máis alta participación recordadas no país caribeño. O investigador estadounidense Alan Macleod infiltrouse nun destes grupos e demostrou que residen na Florida os principais incitadores dos disturbios en San Antonio dos Baños, a cidade na que comezaran as revoltas. “A participación de cidadáns estranxeiros nos asuntos internos de Cuba está nun nivel que dificilmente podería darse nos EUA”, escribiu Macleod en MintPress News, outubro de 2021.
Calquera investigador ten a man probas abondas do protagonismo do goberno dos EUA na campaña #SOSCuba, que xerou miles de contra-chíos (retweets) nos días previos e durante as protestas do 11 de xullo de 2021. Axentes das organizacións que reciben financiamiento do Goberno Federal, sementáronas e traballaron para inzalas a eito. Dende xaneiro do 2017 até setembro de 2021, documentouse que polo menos 54 grupos que operaron programas en Cuba, hai ben probasde teren recibido finanzamento do Departamento de Estado, a Axencia Internacional de Desenvolvemento de Estados Unidos (USAID) ou a National Endowment for Democracy (NED). Programas que duran dun a tres anos con finanzamento que ai de medio millón a 16 millóns de dólares. A Casa Branca gabase do seu labor sen descanzo por identificar, recrutar, formar, finanzar e promover persoas e organizacións determminadas a inzar o cambio político dentro da Illa.
Hoxe 7,5 millóns de cubanos (máis do 70 por cento da poboación) están conectados a Internet, mais non lles permiten en orixe ver Google Earth, usar o sistema de videoconferencia Zoom, nin descargaren sistemas informáticos abertos de Microsoft, nin comprar en Amazon, nin adquiriren dominios internacionais que poidan favorecer o turismo cara á illa, por mencionar algúns dos máis de 200 servizos e aplicacións bloqueados. Cando os provedores da internet detectan un acceso dende Cuba, estas empresas, estean en California, Madrid, París ou Toronto, aplican censura e advirten que o usuario se conecta dede un “país prohibido”.
Como parte da súa política para o cambio de réxime en Cuba, o goberno dos EUA, en pleno aliñamento bipartidista, intensifica nestes anos últimos o uso de técnicas de manipulación informativa en correspondencia co vertixinoso inzado do novo paradigma comunicacional, o dominio que exerce sobre as plataformas algorítmicas globais e a identificación de oportunidades e debilidades na sociedade cubana no proceso de transición cara ao escenario dixital.
Ergueu a asignación de recursos financeiros, tecnolóxicos e humanos con fins subversivos e adoptou medidas na estrutura normativa do bloqueo para facilitar o contaxio comunicacional na guerra non convencional contra Cuba, todo o cal reforza cada vez máis os instrumentos característicos da guerra cognitiva, segundo a denominación conceptual elaborada por sectores académicos, militares e políticos.
O Estado e a admiinistración de Cuba no entanto, adquiriron o conciencia do colosal reto que representa este novo escenario para a seguridade e defensa nacional, polo que elevaron o niivel de communicacións interna, de mobilización política e comunicacional e de acción cohesionada do Estado e de todo o pobo para contrarrestalo.
Xa que logo, case hai que lle dar as grazas ao Departamento de Xustiza dos EUA que afirma a cara lavada que é o seu goberno o que impide a conexión da illa á rede Arcos-1 que enlaza aos países caribeños. Se cadra por este camiño, Washington dará asumido que foi e segue a ser o inimigo número uno do acceso dos cubanos a Internet.
A superabundancia do tema Venezuela en tódolos medios de comunicación, así como a constante referencia a ela por parte dunha chea de políticos convencionais que a utilizan para resaltar a súa propia estupidez, pon sobre a mesa unha pregunta que vén ao caso: Que é o que pasa con Venezuela?
En verdade, poucos pensarían que un país de tamaño medio en canto a poboación, ao redor de 35 millóns, fóra un parteaugas tan importante da xeopolítica, como o é desde hai algúns anos.
Hai dúas razóns esenciais para que iso sexa así. Unha razón material: a do petróleo. E outra intanxible: a do exemplo. A primeira delas adoita citarse moito máis que a outra, pero ao noso xuízo, as dúas teñen un peconsiderable.
O que aparece en primeiro lugar é, pois, a existencia no territorio venezolano das maiores reservas petroleiras do mundo, ao mesmo tempo que a presenza doutras materias primas esenciais, tales como gas, ouro, ferro, aluminio, coltán, por citar algunhas. E tamén auga e biodiversidade. É evidente que, coa vista posta nelas, o infernal desexo de posesión destas materias primas, non lles permite conciliar o soño aos países occidentais de espírito imperial e neocolonial, particularmente aos EEUU. Necesitan endiañadamente poñer esa riqueza ao seu servizo.
Esta circunstancia de país con grandes riquezas naturais, é a que pon sen dúbida a Venezuela no mapa das tensións xeopolíticas, pois o petróleo, á fin e ao cabo, dígase o que se diga, é hoxe aínda unha fonte de enerxía imprescindible e o será por longo tempo, ata que as acaben as súas existencias.
A segunda razón, que tensa os ánimos nun sentido ou outro, é a do exemplo, vale dicir, a referencia como modelo dun país que, xustamente nos inicios do século XXI, logrou romper os seus tradicionais lazos dependentes, para transitar un camiño de plena soberanía, co apoio da gran maioría do pobo.
Brillante paradigma para uns, a dunha Venezuela independente, pero non para outros, que ven no exemplo da revolución bolivariana unha ameaza para os seus intereses. De alí o seu protagonismo como tema constante na guerra cultural que se fai presente nos medios hexemónicos e nos espazos das redes.
Para os medios do autodenominado Occidente, que cantan ao unísono con música paga, non valen argumentos nin valen feitos. Non contan os mapas sempre dinámicos da realidade, senón os debuxos manipulados dunha xeografía inventada, onde Venezuela é un réxime oprobioso, que cada día atopa unha nova maneira de violar os dereitos humanos. Visións que se transforman en posicións predeterminadas na gran partida internacional de xadrez que se xoga no mundo de hoxe.
De maneira que non hai misterio algún. Estas son as razóns, a do petróleo e a do exemplo, polas que Venezuela é unha invitada crónica e recorrente nos titulares de prensa, nos noticiarios de televisión e nas declaracións políticas para a galería.
Unha revolución dentro da revolución
Pero mentres tanto, ante o barullo dos imbéciles, xorde unha pregunta inevitable: que é o que realmente está a ocorrer no país bolivariano? Ou dunha maneira máis directa: Que é o que pasa en Venezuela?
A resposta neste caso é moi sinxela.
O que pasa é que Nicolás Maduro gañou as eleccións para a presidencia da República. E coa vitoria de Maduro, reafirmouse a vontade do pobo venezolano de seguir construíndo o socialismo.
Coa economía enrumbada, a pesar de todas as agresións e bloqueos comerciais e financeiros, ata o punto de ser este ano o país latinoamericano con maior crecemento económico, Venezuela prepárase para impulsar con forza o seu Plan das Sete Transformacións.
Xustamente nestes días, o presidente deste país indomable, chamou, a unha revolución dentro da revolución, para avanzar no goberno directo da xente, fortalecendo o estado comunal.
Mentres que na Asemblea Nacional trabállase no deseño e aprobación dunha lei contra o fascismo e o neofascismo, para consolidar a paz que o país necesita.
Dentro dese mesmo espírito, nestes días de setembro está a ter lugar en Venezuela un Congreso internacional contra o fascismo, con invitados de todos os continentes.
E para a primeira semana de outubro, está convocado o Congreso Nacional do Bloque Histórico Bolivariano, Popular, Chavista e Socialista de Venezuela para o Século XXI, que permitirá debater a visión programática, estratéxica e xeopolítica dos próximos 30 anos. De maneira que Venezuela, tranquila, sosegada e con nervios de aceiro, constrúe o seu futuro mentres croan as ras fastidiosas no estanque do xardín de Borrell.…
Asociación de Amizade Galego-Cubana “Francisco Villamil"